Năm 2012, về Thành phố Hồ Chí Minh thu thập tư liệu cho luận văn Nghiên cứu sinh, chúng tôi có duyên tiếp xúc, vấn an sức khỏe cố Ni trưởng thượng Trí hạ Hải , nguyên Phó ban Phân Ban Ni giới TƯ, Cố vấn Phân ban Ni giới TP.HCM, Trưởng Ban quản trị Tổ đình Từ Nghiêm, Viện chủ chùa Pháp Lạc, H.Bình Chánh.
Tại Tổ đình Từ Nghiêm, chúng tôi tham vấn Ni trưởng về tình hình giáo dục, tu tập Ni chúng ở miền Nam nói chung và tổ đình Từ Nghiêm nói riêng trước 1975 và hiện nay. Theo đó, Ni trưởng đã hoan hỷ chia sẻ chân thành về đời sống Ni chúng thời hiện đại, đồng thời bộc bạch những tâm nguyện về việc giảng dạy và đào tạo Ni chúng hiên nay, và đưa ra những bài học về thân giáo của của mình đối với học trò trong đời sống thiền môn.
Ni trưởng luôn quan tâm đến đời sống đạo đức của hàng ni chúng, và tâm nguyện người tu cần phải nghiêm trì giới luật, giữ gìn oai nghi và bát kỉnh pháp đúng với lời Phật dạy. Có như vậy, Phật giáo mới hưng thịnh, đạo pháp mới trường tồn. Cho nên ngoài việc hành trì giới luật,
Ni trưởng còn tập trung vào công tạc nghiên cứu dịch thuật những bộ luật phục cho đời sống tu học hiện nay như: “Tứ Phần Tỳ Kheo Ni Trích Dịch Thiết Yếu”, “Luật Tứ Phần Tỳ Kheo Ni Soạn Yếu”, “Kinh Phạm Võng Bồ Tát Tâm Địa Phẩm Lược Sớ”, “Kinh Phương Quảng Đại Trang Nghiêm”, “Kinh Bổn Khởi”, “Kiền Độ Thọ Giới”, “Kinh Pháp Hoa”, “Kinh Pháp Hoa Du Ý”….
Ni trưởng tâm sự với chúng tôi, ước nguyện được đọc kinh và dịch kinh Phật cho đến ngày cuối đời.
Tuy nhiên, vì niên cao lạp trưởng, tuổi cao sức yếu, Ni trưởng đã viên tịch vào lúc 9 giờ 15 phút sáng ngày mùng 03/4/Mậu Tuất tại tổ đình Từ Nghiêm Q10. TPHCM. trụ thế 85 tuổi, hạ lạp 50 mùa an cư.
Được biết, Ni Trưởng Trí Hải. Thế danh Trần Thị Thân, sinh năm 1933 tại Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc. Thân phụ là cụ ông Trần Văn Thanh – pháp danh: Phúc Thảo, thân mẫu là cụ bà Nguyễn Thị Be – pháp danh: Diệu Lương. Ông bà có 10 người con, 5 trai 5 gái. Ni Trưởng là người con thứ 8 trong gia đình
Ni trưởng sinh ra và lớn lên trong một gia đình điền chủ, nhiều đời thâm tín Phật pháp. Đạo đức gia phong được nuôi lớn mỗi ngày trong cuộc sống.
Năm 1954 Ni Trưởng đưa gia đình vào Nam sinh sống, lúc bấy giờ Ni Trưởng tròn 19 tuổi, lứa tuổi trăm cài lượt vắt, thế mà Ni trưởng không ham muốn cái đẹp ở đời chỉ mong sao cho em trai song thai với ni trưởng thành gia thất. Tuy bận rộn việc làm, nhưng Ni trưởng vẫn dành thời gian quý báu về chùa lễ Phật tụng kinh gieo nhân tác phước, ngõ hầu được an vui.
Căn lành tăng trưởng, chí nguyện xuất trần thôi thúc, năm 1957 nhân dịp khánh thành chùa Xá Lợi quận 3, Ni trưởng về nghe pháp, kính lễ cúng dường và được uống dòng sữa pháp của Đức Thế Tôn tưới tẩm, hạt bồ đề nẩy nở. Ni Trưởng vui mừng nuôi chí nguyện xuất gia học đạo giải thoát. năm 1961, nhân lành hội đủ, Ni trưởng đến chùa Từ Nghiêm diện kiến Tôn Sư xin xuất gia. Ni trưởng được Sư Bà viện chủ chùa Bảo An Cần Thơ tiếp độ và cho pháp danh Trí Hải.
Ni Trưởng vốn bản tánh nhu hòa nhẫn thuận chịu khó bền tâm cần mẫn. Sư Bà bổn sư nhìn thấy Ni trưởng có phẩm chất của bậc pháp khí đại thừa có thể nối ngọn đèn Tuệ Giác truyền trao thế hệ tương lai làm sáng đạo đẹp đời. Vì vậy Sư Bà bổn sư cho Ni trưởng thọ giới Sa Di Ni năm 1963, Thức xoa ma na ni 1965 và Tỳ Kheo ni năm 1968 tại đại giới đàn chùa Từ Nghiêm. Do Sư Trưởng Thượng Như Hạ Huệ làm Hòa thượng đàn đầu.
Được dự vào hàng chúng trung tôn Ni trưởng càng tinh tấn hơn, ngoài giờ chấp tác và giờ học của đại chúng, Ni trưởng còn nổ lực học hành không bỏ sót một thời kinh nào của đại chúng. Ni Trưởng tỏ ra là người chững chạc, nghiêm trì giới luật oai nghi, luôn để tâm nghiên cứu kinh luật, tham học với các bậc thầy cao minh, tiếp dẫn hậu lai báo Phật ân đức”
Sứ mạng của người xuất gia học đạo thượng cầu hạ hóa. Ni trưởng được tắm mình trong dòng suối thanh lương của giáo pháp Đức Thế Tôn, nuôi dưỡng giới thân huệ mạng giải thoát sanh tử.
Đến năm 1975 đất nước hoàn toàn giải phóng, Ni trưởng vẫn an trú nơi nầy chăm lo gìn giữ tô bồi ngôi tổ đình chung của hàng ni giới để làm nơi nương tựa cho chư ni mỗi năm trở về đây sum họp Giỗ Tổ Kiều Đàm, cũng như các bậc tiền bối Tổ sư, ôn lại quá trình tu tập và hành đạo của mình để sách tấn nhau trên đường hoằng hóa lợi sanh.
Tại chốn tổ Từ Nghiêm, ni trưởng được nuôi dưỡng bằng sữa pháp cơm thiền của Sư Trưởng và quí Sư Bà trong ban quản trị tổ đình. Lúc ni chúng đã trưởng thành trong ngôi nhà chung của Phật pháp, chư Ni đã đi khắp nơi trong và ngoài nước để hoằng pháp độ sanh. Từ đó, Sư Trưởng và quí Sư Bà cũng theo định luật vô thường mà lần lượt về cõi Niết Bàn Vô Tung Bất Diệt, ni trưởng một lòng lưu lại tổ đình. Năm 2007, Ni Trưởng được Ban Trị Sự Thành Hội Phật Giáo Thành Phố Hồ Chí Minh cử làm trưởng ban quản trị tổ đình Từ Nghiêm.
Ni trưởng là bậc mô phạm trong chốn thiền môn cho nên được Giáo hội mời dự vào hàng giới sư trong các đại giới đàn thành phố và các tỉnh. Làm giáo thọ sư dạy luật cho các trú xứ an cư kiết hạ mỗi năm.
Xin giới thiệu một số hình ảnh về Ni trưởng Thích Nữ Trí Hải mà chúng tôi ghi lại tại Tổ Đình Từ Nghiêm năm 2012 đến chư tôn đức Tăng Ni, quý Phật tử:
Ni trưởng là bậc mô phạm trong chốn thiền môn
Tư tại thong dong
Thực hiện :T.H
