Người viết bài này có dịp được nghe nhiều lời dự đoán của các nhà bình luận thể thao nổi tiếng trong và ngoài nước của một số đài phát thanh và truyền hình nước ngoài. Có những chuyên gia thường xuyên theo sát các đội tuyển lớn, nhưng không một người nào tiên đoán chính xác như bạch tuộc Paul.
Một con bạch tuộc chỉ quẩn quanh trong một hồ nuôi hẹp, ấy thế mà lại tiên đoán kết quả bóng đá, điều mà cả thế giới quan tâm trong mấy ngày vừa qua. Do đoán chính xác hơn cả những chuyên gia nhà nghề, nên đi đâu, giở tờ báo nào… cũng nghe nói đến chuyện bạch tuộc…
Khởi đầu ai cũng cho chuyện bạch tuộc Paul là điều nhảm nhí. Một cầu thủ hỏi mát: “Nó có ra sân đâu?”. Người khác thì nhận xét là một con chó, một con khỉ… dự đoán thì còn đáng tin hơn. Thế nhưng, bạch tuộc lại làm được điều khó tin và khó giải thích này.
Thế thì chuyện bạch tuộc Paul có liên quan gì đến đạo Phật, mà ở đây chúng ta đề cập.
Chúng tôi nghĩ rằng, câu chuyện đặc biệt về bạch tuộc Paul, nhìn từ đạo Phật, có ý nghĩa một sự kiện xác tín cho quan điểm của đạo Phật về động vật.
Trong số các tôn giáo lớn trên thế giới hiện nay, thì dường như chỉ có đạo Phật là có quan điểm tích cực và từ bi đối với tất cả động vật nói chung. Con người và mọi loài thú vật đều được gồm trong từ cơ bản của đạo Phật: “Chúng sinh”. Còn các tôn giáo khác thì giới hạn tình yêu thương chỉ ở con người.
Đi xa hơn, một số tôn giáo có quan điểm “vật dưỡng nhân”, tức là thượng đế sinh ra muôn loài để nuôi sống con người. Có lần, người viết nghe một lời giải thích như sau: “Tại sao lại không ăn chó khi trời đã sinh ra con chó có thịt thật ngon?!"
Trong khi đạo Phật quý trọng mạng sống của tất cả động vật, từ những con côn trùng bé nhỏ, gần như vô tri, cho đến con người khôn ngoan. Phật giáo kiêng sát sinh tất cả và ăn chay trong Phật giáo đại thừa kiêng ăn tất cả động vật.
Trong khi đó, nghe đâu, một số giáo phái có liên hệ với Phật giáo chỉ giới hạn việc sát sinh, việc ăn chay đối với những loài có máu, những loài có tình cảm. Như thế theo cách nghĩ này, thì bạch tuộc không ở trong số đối tượng động vật cần được quý trọng sinh mạng (bạch tuộc không có máu).
Quan điểm từ bi rộng rãi đối với mọi loài động vật đã là điều khó hiểu, kể cả sự nhạo bang của những người ngoài đạo Phật. Đối với họ, quý trọng đời sống của một con sò, con tôm, con mực là điều khó hiểu và kỳ cục.
Thế rồi, đùng một cái, trước sự kiện bạch tuộc Paul, thủ tướng Tây Ban Nha tuyên bố: “Tôi đang lo lắng cho số phận của con bạch tuộc. Tôi nghĩ có thể tôi sẽ gửi một nhóm vệ sĩ sang Đức để bảo vệ nó”.
Một bộ trưởng Tây Ban Nha thì cũng mạnh mẽ không kém: “Sắp tới đây, tôi sẽ tham dự cuộc họp Hội nghị các Bộ trưởng châu Âu và tôi sẽ yêu cầu một lệnh cấm người Đức không được ăn thịt con bạch tuộc Paul”, theo báo Thanh Niên ngày 10/7/2010.
Người ta cũng có cái nhìn rộng hơn, không chỉ là riêng bạch tuộc Paul. Bài báo trên dẫn lại tin từ Washington Post rằng “một đầu bếp danh tiếng người Tây Ban Nha, ông Jose Andres đã tuyên bố loại bỏ tất cả các thực đơn có liên quan đến bạch tuộc ở nhà hàng của ông tại Mỹ…”
Thì ra đến giờ, có sự kiện bạch tuộc Paul, thì một số người mới nghĩ như thế về bạch tuộc, trong khi đối với Phật giáo, bạch tuộc, cũng như mọi động vật khác, đều là chúng sinh hữu tình, đều đáng tôn trọng mạng sống.
Chắc rằng, hàng tỷ người trên thế giới, sau sự kiện bạch tuộc Paul khi đưa lên miệng ăn thân hay râu của một con bạch tuộc, thì ắt sẽ có một cái gì đó ngần ngại, chạnh lòng khi nghĩ đến bạch tuộc Paul. Khi đó, người ta cũng đã nghĩ như đạo Phật, nghĩ theo đạo Phật.
Nhiều người nghĩ rằng chuyện bạch tuộc Paul là một huyền bí, khi một con bạch tuộc đoán tài hơn cả những chuyên gia bóng đá hàng đầu. Có lời đây đó rằng bạch tuộc chỉ là con vật được ai đó “nhập” vào hay là một phương tiện để thể hiện sự huyền bí, thiêng liêng…
Trở về quan điểm đạo Phật thì bạch tuộc cũng như mọi chúng sinh hữu tình khác. Khi mọi chúng sinh đáng được tôn trọng, thì một khả năng nào đó đặc biệt cũng không phải là điều khó hiểu.
Nhân dịp này, chúng ta hãy bảo nhau, hãy ăn chay, đừng giết thịt động vật nữa. Mọi chúng sinh động vật, dù là những con vật tưởng chừng sống như cây cỏ, thì cũng đều đáng yêu như như bạch tuộc Paul.
MT








