Quảng Ninh: Đại lễ tưởng niệm 712 năm Đức vua – Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn

Bởi

17 Tháng Mười Hai, 2020

Sáng 14/12/2020 (nhằm ngày 01/11 Canh Tý), Hội đồng Trị sự TƯ GHPGVN phối hợp cùng Ban trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Ninh long trọng tổ chức Đại lễ tưởng niệm 712 năm Đức vua – Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn (1308 – 2020), nhằm tri ân công đức sâu dày của Phật Hoàng đối với Đạo pháp và Dân tộc tại Trung tâm văn hóa Trúc Lâm, thuộc danh thắng Yên Tử, xã Thượng Yên Công, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.

Quang lâm chứng minh và tham dự buổi lễ có HT. Thích Đức Nghiệp – Phó pháp chủ HĐCM TƯ GHPGVN; HT. Thích Thiện Pháp và HT. Thích Thanh Nhiễu – Đồng phó chủ tịch thường trực HĐTS TƯ GHPGVN; HT. Thích Quảng Tùng, HT. Thích Quảng Xả – Đồng Phó chủ tịch HĐTS TƯ GHPGVN; HT. Yoshimizu Daichi – Nguyên Hội trưởng Hội Phật giáo Tịnh độ tông Nhật Bản; TT. Thích Thanh Quyết – Phó chủ tịch HĐTS, trưởng Ban trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Ninh; TT. Thích Đức Thiện – Phó chủ tịch, kiêm Tổng thư ký HĐTS GHPGVN; cùng đông đủ Chư tôn đức Tăng Ni uỷ viên thường trực BTS GHPGVN tỉnh Quảng Ninh, chư Tôn đức BTS GHPGVN tỉnh Quảng Ninh, cùng chư Tôn đức trụ trì các chùa, các tự viện khắp các tỉnh thành phía Bắc về tham dự.

Về phía chính quyền địa phương có bà: Nguyễn Thị Hạnh – Ủy viên Ban chấp hành tỉnh Ủy, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh; ông Nguyễn Tiến Trọng – Phó cục trưởng Cục An ninh nội địa Bộ công an; Trung tướng Trần Đình Nhã – Chủ tịch hội đồng họ Trần Việt Nam; ông Vũ Ngọc Tuấn – Phó trưởng ban Dân vận tỉnh Quảng Ninh; ông Hoàng Đức Hạnh – Phó Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh Quảng Ninh; ông Ninh Văn Thương – Phó giám đốc thể thao và du lịch tỉnh Quảng Ninh; ông Nguyễn Đăng Kiên – Trưởng Ban Tôn Giáo tỉnh Quảng Ninh cùng các sở, ban ngành trong và ngoài tỉnh, cùng đông đảo quý Phật tử trên cả nước về tham dự.

Chư tôn đức giáo phẩm TƯ GHPGVN quang lâm chứng minh và tham dự đại lễ

Sau nghi thức niệm Phật cầu gia bị, chào Quốc kỳ, đạo kỳ, một phút tưởng niệm Phật Hoàng và chư vị tiền bối hữu công, Thượng toạ Thích Thanh Quyết – Phó chủ tịch HĐTS, trưởng Ban trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Ninh đã lên cung tuyên tiểu sử Đức vua – Phật Hoàng Trần Nhân Tông. Theo đó:

“ Đức vua Trần Nhân Tông, tên húy là Trần Khâm, sinh năm Mậu Ngọ – 1258 vào ngày 11 tháng 11 âm lịch. Ngài là con trưởng của đức vua Trần Thánh Tông và Hoàng Thái hậu Nguyên Thánh Thiên Cảm. Sử sách ghi lại rằng khi Ngài mới sinh ra đã có dung mạo của bậc thánh nhân, thể chất hoàn hảo, thần khí tươi sáng, sắc thái như vàng ròng, nên được vua cha đặt cho tên hiệu là Phật Kim.

Về Phật pháp, Ngài theo học đạo với Tuệ Trung Thượng sĩ, và được Thượng sĩ hết lòng hướng dẫn, trao truyền những yếu nghĩa thiền tông. Ngài tôn thờ Tuệ Trung Thượng sĩ làm thầy và thường tới chùa Tư Phúc trong kinh thành Thăng Long để tụng kinh, tọa thiền, sám lễ Tam bảo, thấu đạt cả nội điển và ngoại điển.

Khi giặc Nguyên – Mông xâm chiếm Đại Việt, năm 1282, Ngài chủ trì hội nghị Bình Than để lấy ý kiến của toàn quân, toàn dân Đại Việt đoàn kết chống giặc ngoại xâm. Sau đó, Ngài đã trực tiếp lãnh đạo quân dân Đại Việt hai lần chiến thắng giặc Nguyên – Mông vào các năm 1285 và 1288. Sau khi đánh đuổi giặc ngoại xâm, xã tắc thanh bình, dân chúng an cư lạc nghiệp, Ngài đã có nhiều chính sách củng cố triều đình, phủ dụ và đoàn kết toàn dân xây dựng, phát triển quốc gia Đại Việt vững mạnh, trường tồn. Đặc biệt là chính sách hòa giải, Ngài đã xóa bỏ mọi lỗi lầm trước đó của các quần thần, không ngừng củng cố khối đại đoàn kết dân tộc. Về ngoại giao, Ngài đã thực thi phương sách vừa mềm dẻo, vừa cứng rắn với các nước lân bang.

Năm 1299, Ngài từ hành cung Vũ Lâm trở về kinh thành Thăng Long, rồi thẳng tiến lên núi Yên Tử (nay thuộc Uông Bí, Quảng Ninh), tinh cần tu hạnh đầu đà lấy hiệu là Hương Vân Đại Đầu Đà. Ngài cho dựng chùa, giảng pháp, độ Tăng. Người học Phật quy tụ về Yên Tử rất đông. Đồng thời, Ngài đã thống nhất ba dòng thiền: Tỳ-Ni-Đa-Lưu-Chi, Vô Ngôn Thông, và Thảo Đường thành lập dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử với tư tưởng nhập thế “Cư trần lạc đạo”, “Hòa quang đồng trần” là dòng thiền mang bản sắc riêng của Đại Việt. Dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử được gìn giữ và lưu truyền qua các thời đại, các thế hệ Phật giáo Việt Nam mà ngày nay Giáo hội Phật giáo Việt Nam là chủ thể kế thừa tinh hoa nhập thế đồng hành cùng dân tộc.

Xuất gia tu hành chứng ngộ tinh túy của thiền tông và với tinh thần nhập thế sâu sắc, Hương Vân Đại Đầu Đà Trần Nhân Tông đã thường xuyên đi các nơi để giảng dạy Phật pháp. Ngài không chỉ hoằng pháp ở khắp vùng thành thị, thôn quê mà còn du lãm ra cả các vùng đất bên ngoài; không phải chỉ ở trong nước, mà còn đến cả các nước lân bang…

Ngày mùng Một, tháng 11 năm Mậu Thân – 1308, Sơ Tổ Điều Ngự Trần Nhân Tông nhập diệt tại đỉnh Ngoạ Vân, am Tử Tiêu, núi Yên Tử, thọ thế 51 năm. Theo các sách cổ sử, Ngài Bảo Sát phụng theo di chúc hỏa thiêu Điều Ngự để lại hàng ngàn hạt xá lỵ. Đệ nhị Tổ Pháp Loa và vua Trần Anh Tông cung rước ngọc cốt và xá lỵ về kinh thành cử hành quốc lễ tôn thánh hiệu là: “Đại Thánh Trần Triều Trúc Lâm Đầu Đà Tịnh Tuệ Giác Hoàng Điều Ngự Tổ Phật”. Xá lỵ sau đó được chia thành nhiều phần được tôn trí tại Ngọa Vân Am và Huệ Quang Kim Tháp hay còn gọi là Tháp Tổ tại chùa Hoa Yên, non thiêng Yên Tử (Quảng Ninh). Ngoài ra, xá lỵ còn được tôn thờ ở các nơi khác là trung tâm lớn về chính trị, kinh tế, tôn giáo dưới thời nhà Trần như ở tháp Đại Thắng Tư Thiên tức tháp Báo Thiên ở kinh thành Thăng Long (Hà Nội), Lăng Quy Đức phủ Long Hưng (Thái Bình), Tháp Phổ Minh thuộc Phủ Thiên Trường (Nam Định).

Trong sự nghiệp hoằng dương chính pháp, Sơ Tổ Điều ngự Giác Hoàng Trần Nhân Tông đã chủ trì cho khắc in Đại Tạng kinh và biên soạn kinh sách, ngữ lục. Qua đó, Ngài đã để lại cho hậu thế kho tàng pháp bảo vô cùng quý báu như: Trần Nhân Tông thi tập, Đại Hương Hải Ấn thi tập, Tăng Già Toái Sự, Thạch Thất Mỵ Ngữ, Trung Hưng Thực Lục, Truyền Đăng Lục… Cốt lõi nhất là bài kệ Pháp thân thường trụ trước khi nhập diệt Ngài nói cho đệ tử hầu cận là Thiền sư Bảo Sát: “Nhất thiết pháp bất sinh; Nhất thiết pháp bất diệt; Nhược năng như thị giải; Chư Phật thường tại tiền; Hà khứ lai chi hữu”. Được dịch nghĩa là: “Tất cả pháp không sinh; Tất cả pháp không diệt; Ai hiểu được như vậy; Thì chư Phật hiện tiền; Nào có đến có đi”.

Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông là vị hoàng đế anh minh, lãnh tụ thiên tài, anh hùng dân tộc. Ngài là nhà văn hóa lớn, nhà tư tưởng lớn, đồng thời là nhà tu hành giác ngộ đã để lại hệ thống tư tưởng đặc sắc về Phật giáo. Người sáng lập nền Phật giáo Trúc Lâm và dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử được các thế hệ nhân dân ta tôn xưng là Vua Phật Việt Nam.”

TT. Thích Thanh Quyết cung tuyên tiểu sử Đức vua – Phật Hoàng Trần Nhân Tông

Tiếp đó, Hoà thượng Thích Thanh Nhiễu – Phó chủ tịch thường trực HĐTS TƯ GHPGVN đã thay mặt cho HĐTS TƯ GHPGVN cung tuyên văn tưởng niệm Đức vua – Phật Hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn của GHPGVN. Văn tưởng niệm có đoạn: Hôm nay, nhân lễ kỷ niệm 712 năm ngày đức vua – Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết bàn, toàn thể Tăng Ni, Phật tử Việt Nam ở trong nước và ở nước ngoài, nhân dân Việt Nam, con cháu Tiên Rồng xin đốt nén tâm hương, ngũ phần đỉnh lễ dâng lời tưởng niệm chân thành, tâm cảm ý giao, một lòng thành kính cúi đầu đỉnh lễ Lịch đại Tổ Sư, phát nguyện phụng trì Phật pháp, phát huy chân lý đạo nhà, giữ gìn Tổ ấn vàng son, làm rạng rỡ vang danh non thiêng Phật Tổ huy hoàng tráng lệ, non sông gấm vóc thiên thành, một cõi vững bền muôn thuở. Đồng thành kính nguyện thực hành: Giữ gìn tinh thần đoàn kết hòa hợp dân tộc, độc lập Tổ quốc; nêu cao tinh thần phóng khoáng, bao dung trong cộng đồng dân tộc và xã hội, đoàn kết các tôn giáo, để cùng tồn tại và phát triển, thực hiện hữu hiệu phương châm “Tốt Đời đẹp Đạo”, duy trì truyền thống dân tộc, tự lực, tự cường, phát huy nội lực, đồng nhờ ngoại lực để phát huy đạo pháp và đất nước phồn vinh, văn minh tiến bộ; tạo dựng một thiên đường, cực lạc tại nhân gian trong lòng người, bằng triết lý Thiền là sống với tâm từ bi chan chứa mọi loài, trong kiếp hiện tại và mai sau của trần thế, thực hành Bồ tát đạo.

Quả thực:

“Mãi mãi sáng ngời gương Phật Tổ
Ngàn sau còn chiếu rạng nét Tông phong”.

Trước khi kết thúc buổi lễ, nhằm tưởng nhớ công lao to lớn, tri ân công đức sâu dày của Đức vua – Phật hoàng Trần Nhân Tông, Chư tôn đức giáo phẩm TƯ GHPGVN, chư tôn đức BTS GHPGVN tỉnh Quảng Ninh, cùng quý đại biểu, quý quan khách, chính quyền địa phương và hàng ngàn Phật tử đã cử hành nghi lễ niêm hương bạch Phật, cầu nguyện thế giới hoà bình, chúng sinh an lạc. Đồng thời, dâng hương tưởng niệm, tuyên sớ kỷ niệm 712 năm Đức Phật Hoàng nhập niết bàn (1308 – 2020) trong không khí trang nghiêm, thành kính và ôn lại công trạng, sự nghiệp của vị vua anh minh, vị anh hùng của Dân tộc, vị lãnh đạo tài ba, sáng lập ra nền Phật giáo Trúc Lâm và dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử. Chình vì lẽ đó, Ngài đã được nhân dân ta tôn xưng là: “ Vua Phật”.

HT. Thích Thanh Nhiễu dâng văn tưởng niệm Đức vua – Phật hoàng Trần Nhân Tông

Cuối buổi lễ, Thượng toạ Thích Đạo Hiển – Chánh thư ký kiêm phó trưởng Ban trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Ninh cho biết: “ Ngày tưởng niệm Phật Hoàng Trần Nhân Tông đã có sự tham gia của hàng vạn người; Hoạt động tưởng niệm Phật Hoàng Trần Nhân Tông năm 2020 đã thành công trên nhiều phương diện, với nhiều hoạt động tâm linh rất nhiều ý nghĩa, và tấm lòng thành kính của Tăng Ni, Phật tử và nhân dân khắp nơi hướng về Phật Hoàng tại các nơi thờ tự Ngài, nhằm góp phần quảng bá các di tích của Phật Hoàng Trần Nhân Tông đến với Tăng Ni, Phật tử, du khách trong nước và Quốc tế.”

Được biết, trước đó ngày 13/12/2020 tại chùa Hoa Yên đã diễn ra các hoạt động rất ý nghĩa kỷ niệm Đức Phật Hoàng nhập niết bàn: 14h00 là chương trình Hành trình tâm linh, khởi hành leo núi Yên Tử xuất phát từ Cung Trúc Lâm tới chùa Hoa Yên với chủ đề: “ Con về bên Phật Hoàng – 2020”, 21h là buổi chia sẻ Phật Pháp của Thượng toạ Thích Đạo Hiển với chủ đề: “ Phật giáo Trúc Lâm – Những giá trị tư tưởng, văn hoá đặc sắc”; tụng kinh cầu nguyện quốc thái dân tại tại chính điện chùa Hoa Yên và vào lúc 23h30 phút là chương trình thắp nến cầu nguyện và kinh hành nhiễu Phật quanh bảo tháp tôn thờ xá lợi của Đức Vua – Phật Hoàng Trần Nhân Tông trong không khí trang nghiêm, thành kính nhằm tưởng nhớ công lao to lớn của Ngài đối với Đạo pháp và Dân tộc.

Sau đây là hình ảnh ghi nhận: