Tháng 7 âm lịch: Kiêng việc nhỏ, lỡ việc lớn

Những kiêng kỵ này đã ảnh hưởng không nhỏ đến một số mặt của đời sống kinh tế, xã hội. Tuy nhiên, theo các chuyên gia văn hóa, tín ngưỡng và tôn giáo thì việc đó hoàn toàn không có cơ sở.

Suy diễn, không có cơ sở

Anh Nguyễn Thế Dũng (Mai Động, Hà Nội) có dự định làm nhà, nhưng khi hỏi "thầy" thì được biết là kiêng động thổ trong tháng 7 âm. Thôi thì "có thờ có thiêng, có kiêng có lành", anh đành gác mọi việc lại để chờ tháng sau.

Trường hợp như gia đình anh Dũng không phải là hiếm. Trên các diễn đàn xã hội, vô số người khi mua nhà, tậu xe, làm các công việc lớn, hay thậm chí chỉ là mua sắm đồ đạc mới, cũng phải hỏi ý kiến mọi người vì lo sợ những kiêng kị trong tháng Bảy âm lịch này.

Thượng tọa Thích Thanh Quyết

Theo TS Nguyễn Ngọc Mai, Viện Nghiên cứu Con người (Viện Khoa học Xã hội Việt Nam), quan niệm kiêng kỵ tháng 7 âm lịch hằng năm xuất phát theo kiểu tiềm thức con người dựa trên tín ngưỡng dân gian. Người ta cho rằng, tháng 7 âm lịch là tháng phá ngục, xá tội vong nhân, tức là các linh hồn được "thả" ra và bay trong không gian. Nếu làm nhà làm cửa, hoặc đào xới gì đó sẽ động vào đất, gây tiếng vang thu hút các vong hồn lại và gây ra sự phá phách không tốt cho gia chủ. Đó là những quan niệm duy tâm và chưa được chứng minh.

Thượng tọa Thích Thanh Quyết, phó viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam cho biết, quan niệm về tháng 7 là tháng mở cửa ngục xuất phát từ tích đức Mục Kiền Liên cứu mẹ trong kinh Phật. Tuy nhiên, Thượng tọa cho rằng, việc vong hồn dưới địa phủ có thể sẽ quấy phá là không có cơ sở. Theo quan điểm nhà Phật thì khi chết con người đã buông, bỏ lại mọi ân oán, thù ghét, chẳng còn vương vấn gì, nên các vong hồn không bao giờ làm điều ác, hay làm hại ai.

Ở góc độ duy lý, TS Nguyễn Ngọc Mai cho rằng, tháng 7 âm lịch là tháng "nước chảy qua bờ", nghĩa là thời điểm mưa nhiều nước lớn. Nếu động thổ làm công trình sẽ gặp nhiều khó khăn như đào móng gặp nước lớn, đổ mái mưa nước nhiều… Tuy nhiên, các quan niệm này chỉ phù hợp với ngày xưa và văn hóa nông nghiệp vì làm nhà đất, vách nứa.

 

Còn ngày nay, nếu đào móng gặp mưa có thể dùng máy bơm hút nước hoặc khi đổ mái có thể khắc phục bằng việc căng ván bạt. Thế nhưng, vì quan niệm kiêng kỵ tháng 7 đã ăn sâu vào tiềm thức của nhiều người nên đến nay vẫn còn nhiều người lo ngại và suy diễn ra nhiều điều kiêng kị khác như kiêng ký hợp đồng, kiêng đi xa, kiêng làm ăn lớn… "Riêng bản thân tôi, từ trước đến nay không hề kiêng kỵ điều gì nhưng vẫn thấy cuộc sống thuận lợi. Cốt yếu vẫn do việc mình làm, cách mình sống, còn kiêng kỵ là việc làm không khoa học", TS Mai chia sẻ.

Tháng báo ân

Thượng tọa Thích Thanh Quyết cho biết, theo quan niệm chính thống của đạo Phật, con người trong cuộc sống phải luôn nghĩ đến việc hiếu, nhưng tháng 7 âm lịch là thời gian mà tinh thần báo hiếu được nâng lên đỉnh cao. Đây là thời gian để mọi người dừng tâm, lắng lòng nhìn lại mình, nghĩ đến công sinh thành dưỡng dục, không chỉ ở đời này, mà từ nhiều đời, nhiều kiếp trước.