Được biết đây là trận động đất mạnh nhất trong vòng 10 năm nay tại Pakistan. Các nhà khảo cổ cũng cho biết trận động đất đã gây hư hại nghiêm trọng cho một số di sản thế giới, trong đó có di sản Phật giáo ở vùng Takht-i-Bahi và Jaulian.
“ Trận động đất đã gây ra rất nhiều hư hại cho kiến trúc của khu di tích và các hiện vật. Sau khi xem xét cụ thể, chúng tôi sẽ đưa ra một bản báo cáo đầy đủ nhất. Hiện tại, một bức tường đá tại khu vực Takht-i-Bahi đã bị đổ và xuất hiện các vết rạn nứt”, tiến sĩ Abdul Samad, giám đốc Khảo cổ và Bảo tàng tại các tỉnh tây bắc của Khyber Pakhtunkhwa cho biết.
Takht-i-Bahi được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới vào năm 1980, là một địa điểm khảo cổ của thành phố Mardan tại Khyber Pakhtunkhwa. Ban đầu nơi đây là khu phức hợp của các tính đồ thờ thần lửa, sau đó được chuyển đổi thành một tu viện Phật giáo. Có niên đại từ thế kỷ thứ I trước công nguyên, Takht-i-Bahi được các nhà khảo cổ học xem là đại diện đặc biệt của các kiến trúc tu viện Phật giáo cổ đại. The Times of India dẫn lời một nhân chứng giấu tên tại Takht-i-Bahi cho biết các vết nứt bên trong đang lớn dần, bức tường của hội trường chính cũng đã nghiêng về một bên.
Di tích Takht-i-Bahi trước khi xảy ra động đất
Jaulian, nằm ở quận Haripur của Khyber Pakhtunkhwa, là một phần của di sản thế giới Taxila, chứa đựng những tàn tích của một tu viện Phật giáo cổ xưa. Các di sản nằm trên một đỉnh núi và có niên đại từ thế kỷ thứ 5, bao gồm một tòa tháp chính, một tu viện và một trường đại học Phật giáo của Jaulian.
Tiến sĩ Samad cho biết di sản Phật giáo tại Jamal Garhi, cách thành phố Mardan khoảng 12 km, nơi đang được đề xuất là di sản văn hóa thế giới, bị thiệt hai nặng nề nhất. Jamal Garhi bao gồm một tu viện Phật giáo và một bảo tháp được bao quanh bởi những nhà thờ có niên đại từ thế kỷ thứ 1 đến thế kỷ thứ 5, thời gian Phật giáo phát triển nhất tại khu vực này. Một công nhân tại đây cho biết một bức cổ đã bị sập hoàn toàn, họ đang bận rộn để nhặt lại những viên đá nằm rải rác xung quanh để đặt chúng vào vị trí thích hợp.
Trận động đất gây thiệt hại nặng nề tại di tích Jamal Garhi
Tuy các thiệt hại khá nặng nề, nhưng tiến sĩ Samad cho biết kinh phí cho khảo cổ học của Pakistan rất hạn chế, hơn nữa chính phủ không thể ưu tiên để cứu các di sản này khi mà hàng ngàn người không có nhà ở và các trường học thì bị phá hủy. Chính vì thế, nếu chờ đợi đến khi có nguồn ngân sách từ chính phủ thì việc khôi phục các di sản này trở nên quá muộn.
