Tất cả chúng ta đều có thể cảm nhận được tác động của những thời điểm bất ổn và đầy thử thách này lên trái tim và hệ thần kinh của mình. Mặc dù có những phần trong cuộc khủng hoảng hiện tại mà chúng ta không thể kiểm soát, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta bất lực. Khi chúng ta phải đối mặt với sự thay đổi, bất ổn và căng thẳng, khả năng phục hồi chính là chìa khóa để điều hướng cuộc sống và vươn lên với nhiều hạnh phúc và sự hài lòng hơn.
Chúng ta có thể nuôi dưỡng khả năng phục hồi thông qua các hoạt động chánh niệm và lòng trắc ẩn. Đây chính là phép màu của khả năng thay đổi não bộ – những gì bạn thực hành sẽ trở nên mạnh mẽ hơn. Chúng ta có thể tạo ra những con đường sáng suốt hơn, can đảm hơn và lòng trắc ẩn hơn thông qua việc thực hành.
Năm bước dưới đây giúp chúng ta đối mặt với những cảm xúc khó khăn, tập trung lại và tìm thấy sự bình tĩnh. Những bước này không nhất thiết phải được thực hiện hoàn hảo. Hãy nghĩ về phương hướng, không phải đích đến. Chìa khóa là thực hành.
Thiền định
1. Đặt tên để chế ngự nó
Thật hữu ích khi nhớ rằng cảm xúc của chúng ta tồn tại vì một lý do. Chúng thường đóng vai trò như một báo động khói, cho chúng ta biết về một đám cháy sắp xảy ra. Khi chúng ta phớt lờ hoặc kìm nén cảm xúc của mình, điều đó có thể dẫn đến những vấn đề lớn hơn.
Chánh niệm dạy chúng ta một cách khác để quản lý những cảm xúc khó khăn—đó là thừa nhận và đặt tên cho những gì chúng ta cảm thấy. Điều này được gọi là “đặt tên để chế ngự nó”. Nghiên cứu cho thấy rằng khi chúng ta thừa nhận và đặt tên cho cảm xúc của mình, cơ thể sẽ bình tĩnh lại về mặt sinh lý. Đặt tên cho một cảm xúc sẽ kìm hãm phản ứng của bạn, điều chỉnh hệ thần kinh xuống và cho phép bạn nhìn rõ hơn.
2. Chào đón cảm xúc của bạn
Cảm xúc có khoảng thời gian giới hạn, thường chỉ kéo dài trong ba mươi đến chín mươi giây. Chúng xuất hiện, nhảy múa và biến mất, giống như những con sóng trên đại dương. Khi chúng ta nhớ rằng cảm giác đau đớn này sẽ không kéo dài mãi mãi, nó sẽ trở nên dễ kiểm soát hơn.
Thông qua thực hành, chúng ta có thể học cách chào đón mọi cảm xúc của mình bằng thái độ tử tế và tò mò. Điều này liên quan đến việc trở nên quan tâm đến cảm xúc và trải nghiệm cảm nhận được trong cơ thể. Ví dụ, bạn có thể cảm thấy nỗi buồn như một cơn thắt ở cổ họng hoặc nỗi sợ hãi như một cơn co thắt ở bụng. Mọi cảm xúc đều có dấu hiệu trong cơ thể.
3. Hãy tử tế với bản thân
Lòng trắc ẩn với bản thân không phải là phản ứng điển hình của chúng ta khi đối mặt với thử thách, mắc lỗi hoặc đau đớn. Thông thường, thay vì tử tế, chúng ta lại phán xét, xấu hổ và chỉ trích bản thân. Nhưng sự phán xét và xấu hổ không có ích gì. Chúng thực sự đóng các trung tâm học tập của não và ức chế khả năng chữa lành, thay đổi và phát triển của chúng ta.
Thuốc giải là lòng trắc ẩn với bản thân, học cách tử tế với nỗi đau của mình. Cách dễ nhất để thực hành điều này là đối xử với bản thân như cách chúng ta đối xử với một người bạn thân đang phải đối mặt với tình huống tương tự. Sự sẵn sàng đối mặt với nỗi đau trong chính bản thân mình và trong cuộc sống đòi hỏi rất nhiều lòng dũng cảm. Khi thực hành lòng trắc ẩn với bản thân, chúng ta không chỉ học cách trưởng thành từ những đấu tranh và nỗi buồn của chính mình mà còn kết nối với nỗi đau của người khác.
4. Nhận ra bản chất chung của con người
Cảm thấy sợ hãi và choáng ngợp là điều tự nhiên vào thời điểm này. Chúng ta không đơn độc trong cảm xúc của mình. Hiện tại, có rất nhiều người khác trên khắp thế giới cũng đang sợ hãi và choáng ngợp. Khi chúng ta nhận ra bản chất chung của con người, sự cô lập của chúng ta bắt đầu giảm bớt và chúng ta hiểu rằng tất cả chúng ta đều ở trong hoàn cảnh này cùng nhau. Việc gửi lòng trắc ẩn đến cả bản thân và những người khác đang đau khổ có thể hữu ích.
5. Thực hành, không phải hoàn hảo
Bước thứ năm là nhận ra rằng bạn sẽ không thực hiện bất kỳ bước nào trong bốn bước đầu tiên một cách hoàn hảo. Đây không phải là về sự hoàn hảo. Đây là về thực hành. Những thay đổi nhỏ dẫn đến những thay đổi lớn. Trên thực tế, một trong những khám phá quan trọng nhất trong khoa học não bộ—tính dẻo của não—cho thấy não có khả năng tạo ra các kết nối thần kinh mới trong suốt cuộc đời. Đây là một thông điệp rất đáng hy vọng vì nó có nghĩa là tất cả chúng ta đều có khả năng thay đổi, chữa lành và phát triển. Sự hoàn hảo là không thể, nhưng sự chuyển đổi thì có thể.
Shauna Shapiro
