Chỉ được biết đến Cụ qua những chương trình truyền hình khi đất nước có những sự kiện lớn, hay qua những trang báo của các nhà báo có tên tuổi. Dẫu biết rằng được gặp Cụ quả là một việc không hề dễ dàng, bởi Cụ bận rất nhiều công việc. Nhưng thật có duyên lớn, vào một buổi chiều đầu xuân Kỷ Sửu, trong một không gian linh thiêng của ngôi chùa Tăng Phúc, phường Thượng Thanh, quận Long Biên – Hà Nội, tôi được may mắn gặp Cụ – Giáo sư, Anh hùng lao động Đặng Vũ Khiêu.
Trong nhà thờ Tổ, dưới làn hương trầm thơm ngát hoà quyện với không khí mùa xuân ấm cúng, Sư thầy Thích Minh Thịnh, Trưởng Đại diện Phật giáo huyện Đông Anh, trụ trì chùa Diên Phúc cùng Sư thầy Thích Đồng Hoà, Phó Chánh Văn phòng Trường TCPH Hà Nội, trụ trì chùa Tăng Phúc đang ngồi tiếp chuyện Cụ.
Được Sư thầy Thích Đồng Hoà cho phép ngồi cạnh để nghe chuyện của Giáo sư, tôi được biết. Hôm nay gia đình Giáo sư có tổ chức một buổi du xuân vãn cảnh một số chùa nhân dịp đầu năm mới, ngôi chùa được Giáo sư Đặng Vũ Khiêu chọn đến chính là ngôi Tăng Phúc này.
Khi được mạn phép hỏi chuyện Giáo sư về lý do tại sao Giáo sư lại chọn ngôi chùa này để đến vãn cảnh và lễ Phật, Giáo sư cho biết. “Đây là nhân duyên của tôi đối với Phật và với ngôi chùa này, hơn nữa tôi được biết Trụ trì chùa Thầy Thích Đồng Hoà là một người xuất gia có tâm lớn với Phật Pháp, Thầy đã xây dựng cơ ngơi của chùa từ hai bàn tay trắng và từ đống đổ nát trước kia của chùa”.
Được nghe Giáo sư nói chuyện, với những kiến thức uyên bác của một bậc cao niên cả về tuổi tác, cả về địa vị xã hội và điều đặc biệt hơn là những kiến thức, hiểu biết về các vấn đề, trong đó có vấn đề Phật giáo. Chúng tôi, những thế hệ cháu chắt Cụ mới thấy sự hiểu biết của mình còn quá là bé nhỏ, cần phải học hỏi nhiều hơn như lời Cụ nói.
Sau cuộc chuyện trò vui vẻ, lại thêm sự có mặt của ông Lương Phan Cừ, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Các vấn đề Xã hội Quốc hội. bà Phạm Minh Hoà, Phó Vụ trưởng Vụ QPAN Quốc hội, bà Trần Thị Minh Nguyệt, chuyên viên Vụ Các vấn đề Xã hội Quốc hội, ông Phạm Công Thuỳ, Phó Ban Tôn giáo – TP Hà Nội, bà Nguyễn Thị Hà, Phó trưởng đoàn ĐB Quốc hội – TP Hà Nội và một số lãnh đạo địa phương, Giáo sư được kính cẩn mời lên Tam Bảo lễ Phật.
Kính cẩn trước Tam Bảo, Giáo sư thành tâm cúi đầu chắp tay niệm Phật. Mặc dù tuổi đã cao, nhưng những cử chỉ của Cụ trước Tam Bảo càng cho chúng tôi thấy rõ Cụ rất chỉnh chu trong nghi lễ, điều mà tôi rất ít khi bắt gặp ở những người thành đạt, khá giả hay đi lễ chùa.
Sư thầy Thích Đồng Hoà mời Giáo sư đi thăm quan cảnh chùa, đến đâu Giáo sư cũng chăm chú lắng nghe và khi được Sư thầy hỏi ý kiến Cụ đều chỉ rõ ngọn nguồn, ý nghĩa của từng câu trên các bức đại tự trong chùa, những câu đối, hay Đại Hồng chung.
Trong không khí ấm cúng của mùa xuân và niềm hoan hỉ của các Phật tử có mặt tại chùa, Sư thầy Thích Minh Thịnh, trụ trì chùa Diên Phúc giới thiệu đôi nét sơ qua về ngôi chùa Thầy trụ trì, mối quan hệ giữa hai Chùa Diên Phúc và Tăng Phúc vốn trước đây là mối quan hệ giữa nhân dân hai làng Thượng Cát và Thái Bình.
Nằm bên cạnh dòng sông Thiên Đức xưa và sông Đuống hiền hoà ngày nay, Chùa Diên Phúc thuộc thôn Thái Bình, xã Hoa Lâm, huyện Đông Ngàn, phủ Từ Sơn – Bắc Ninh trước kia nay thuộc thôn Thái Bình, xã Mai Lâm, huyện Đông Anh – TP Hà Nội có một bề dày lịch sử và văn hoá. Được xây dựng từ thời Lý, ngôi chùa đã trải qua biết bao nhiêu tháng năm dầm mưa dãi nắng, chiến tranh khốc liệt vẫn tồn tại đến ngày nay cùng sự phát triển của Đất nước.
Theo sử sách văn bia còn lưu lại và được sưu tầm, vùng đất Hoa Lâm trước kia là nơi Phát tích cội nguồn của Nhà Lý, một vương triều vĩ đại trong lịch sử dựng nước và giữ nước của Dân tộc Việt Nam, tại Bia Lý Gia Linh Trạch ( chế bản từ chùa Tiêu Sơn – Bắc Ninh) nói rõ: Bà Phạm Thị Ngà mẹ của Vua Lý Công Uẩn là con đẻ của quê hương Hoa Lâm, Đông Ngàn, trấn Kinh Bắc xưa, nay thuộc xã Mai Lâm, huyện Đông Anh – TP Hà Nội. Hiện nay trên vùng đất địa linh nhân kiệt này còn dấu tích của khu đất ” Hoa Lâm”. Vườn ” Ngự Uyển” , ” Ly cung”, khu đất ” Nhà Thái đường” nơi hàng năm các triều Vua Lý về bái yết “Thánh Mẫu”; Khu mộ ” Lý Gia Lăng” nấm mồ chung chôn cất hơn 70 người tôn thất Nhà Lý và hơn 100 người tuỳ tùng….Đây thực sự là một niềm vui lớn cho nhân dân và chính quyền địa phương xã Mai Lâm.
Hiện nay chùa Diên Phúc đang trong quá trình xây dựng lại để kịp đón chào Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, nhà chùa đang có rất nhiều dự định để làm những công trình lớn, xứng tầm với một vùng đất Địa linh nhân kiệt Hoa Lâm trước kia và Thái Bình ngày nay.
Giáo sư Đăng Vũ Khiêu đã nói. “Dòng họ Lý, một Vương triều Thịnh trị có rất nhiều đóng góp cho sự phát triển của Đất nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng. Việc nhà chùa có những ý định xây dựng những công trình mang giá trị văn hoá và tâm linh để cho muôn đời sau là một việc làm hết sức cao quý, rất cần sự đóng góp của quý Phật tử gần xa để giúp cho Sư thầy Minh Thịnh và Đồng Hoà đạt được sở nguyện. Tôi mong muốn rằng, khi hai Thầy đã phát tâm nguyện sẽ được sự ủng hộ rất lớn của tất cả các quý Phật tử gần xa ”.
Nghi lễ cuối cùng của buổi lễ Cầu cho Quốc thái Dân an tại chùa Tăng Phúc là thả chim phóng sinh, nhìn nét mặt tươi vui mãn nguyện của Giáo sư khi được mời tham dự nghi lễ này, tay nâng chiếc lồng chim, mở cửa cho những chú chim non tung cánh bay vào không trung yên lặng của mùa xuân mới, tôi dường như cảm nhận được niềm vui của Giáo sư mong muốn Phật Pháp được hưng thịnh, mọi người luôn luôn được tự do, vui vẻ, sống một cuộc đời vui tươi an lạc, như Đức Phật vẫn hằng mong muốn.
