Suốt những tháng mùa hè, các cộng đồng trên khắp Hawaiʻi cùng nhau tổ chức lễ hội Obon — một lễ hội truyền thống của Phật giáo nhằm tưởng niệm tổ tiên và những người thân đã khuất.
Bắt nguồn từ truyền thống Phật giáo Nhật Bản, lễ hội này đã phát triển thành một sự kiện đa văn hóa thu hút những người tham dự và khán giả đến từ nhiều nền tảng khác nhau.
Mùa Obon ở Hawaiʻi thường kéo dài từ tháng Sáu đến tháng Tám, với các điệu múa bon được tổ chức hàng tuần vào tối thứ Bảy tại các ngôi chùa Phật giáo quanh đảo. Những sự kiện này mở cửa cho công chúng và thường được tổ chức tại bãi đỗ xe hoặc khuôn viên của chùa.
Điệu múa bon, hay bon odori, là điểm nhấn quan trọng trong các nghi lễ Obon.
Đây là một điệu múa dân gian tập thể, truyền thống được thực hiện theo vòng tròn với tiếng trống taiko và nhạc thu âm. Người tham gia thường mặc kimono sặc sỡ hoặc áo khoác hapi, và vũ điệu bao gồm các động tác tay chân đơn giản, có nhịp điệu, được thiết kế để ai cũng có thể tham gia, bất kể trình độ hay kinh nghiệm.
“Obon là thời điểm trong năm để những người theo đạo Phật tưởng nhớ và bày tỏ lòng biết ơn với tổ tiên của mình,” ông Ken Okimoto, đại diện Liên đoàn Phật giáo Đảo Lớn (Big Island Buddhist Federation), cho biết. “Điệu múa là một cuộc hội ngộ đầy hân hoan với những người đã khuất.”
Obon đã được tổ chức ở Nhật Bản trong hơn sáu thế kỷ và vẫn là một phần quan trọng trong đời sống tôn giáo và văn hóa Nhật Bản. Tại Hawaiʻi, nơi người nhập cư Nhật Bản bắt đầu đến đông đảo vào cuối thế kỷ 19 để làm việc tại các đồn điền mía, Obon nhanh chóng trở thành một truyền thống mùa hè được yêu quý. Ngày nay, truyền thống này hòa quyện giữa niềm vui cộng đồng với tình yêu sâu sắc dành cho những người đã mất.
Vào ban đêm, khuôn viên chùa nơi diễn ra các điệu múa bon được thắp sáng bằng những chiếc đèn lồng giấy — biểu tượng cho việc dẫn đường cho linh hồn trở về nhà.
Cùng với những điệu múa, các gian hàng ẩm thực phục vụ nhiều món ăn địa phương và truyền thống như thịt bò xiên nướng teriyaki và andagi (bánh rán kiểu Okinawa), góp phần tạo nên không khí lễ hội và hỗ trợ tài chính quan trọng cho các ngôi chùa đăng cai tổ chức.
“Hầu hết các vị lãnh đạo lâu năm của chùa hiện nay đang dần qua đời, vì vậy các điệu múa bon cũng có thể sẽ mai một rất nhanh nếu không có người tham gia và ủng hộ,” ông Okimoto cảnh báo, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự tham gia cộng đồng để duy trì truyền thống văn hóa và tâm linh này.
Ngoài ý nghĩa tâm linh, các sự kiện Obon còn là nguồn gây quỹ quan trọng cho các chùa Phật giáo trên toàn tiểu bang. Số tiền thu được giúp duy trì hoạt động thường ngày, các chương trình giáo dục và văn hóa, cũng như bảo dưỡng các ngôi chùa — nhiều ngôi đã hơn một thế kỷ tuổi.
“Chúng tôi thật sự biết ơn sự giúp đỡ của mọi người,” một Phật tử thuộc chùa Waimea Shingon trên đảo Kauai chia sẻ. “Chúng tôi không thể làm mọi thứ một mình. Trong lúc chuẩn bị thực phẩm, chúng tôi hẹn mọi người đến vào một thời gian nhất định. Khi chúng tôi đến nơi, mọi người đã có mặt và bắt đầu làm việc rồi. Và họ rất vui. Tôi rất thích nhìn thấy điều đó.”
Hầu hết các điệu múa bon bắt đầu lúc 7 giờ tối, trừ khi có thông báo khác. Người tham dự được khuyến khích đến sớm, mặc trang phục thoải mái và cùng tham gia nhảy múa — dù là lần đầu tiên hay để tiếp nối một truyền thống gia đình.
Dù đang đối mặt với những lo ngại về sự chuyển giao thế hệ và số lượng thành viên chùa giảm dần, Obon ở Hawaiʻi vẫn tiếp tục là biểu hiện sống động của lòng biết ơn, sự tưởng nhớ và tình đoàn kết cộng đồng.
Khi tiếng trống taiko vang lên trong không trung và người tham gia chuyển động đồng điệu dưới bầu trời sáng đèn lồng, tinh thần cốt lõi của Obon — tôn vinh quá khứ trong khi xây dựng cộng đồng ở hiện tại — vẫn sống động trên toàn đảo Hawaiʻi.
Phật giáo vẫn là một trong những tôn giáo được thực hành phổ biến nhất ở Hawaiʻi, đặc biệt là trong cộng đồng người Mỹ gốc Nhật, với 5% dân số của tiểu bang nhận mình là Phật tử, theo Khảo sát Pew Research năm 2023–2024. Các ngôi chùa đông đảo nhất tại đây thuộc các truyền thống như Jodo Shinshu, Shingon, và Nichiren.
