Trong truyền thống Phật giáo, Xá Lợi được xem là thánh vật vô cùng quý báu, là di hài hoặc vật lưu lại sau khi thân tứ đại của chư Phật, Bồ Tát, Thánh Tăng hóa độ chúng sinh viên mãn. Do vậy, việc chiêm bái, lễ lạy, và cúng dàng Xá Lợi mang lại phước báu rất lớn cho hàng Phật tử, tạo điều kiện tăng trưởng tín tâm và nuôi dưỡng hạt giống Bồ Đề. Tuy nhiên, trong các hình thức cúng dàng Xá Lợi, thì cúng dàng Pháp mới là công đức tối thắng, vượt lên trên các hình thức cúng dàng vật chất hay nghi lễ bề ngoài.
Các hình thức cúng dàng Xá Lợi
Cúng dàng Xá Lợi có thể được thực hành qua nhiều hình thức, tiêu biểu như:
• Cúng dàng vật thực và lễ phẩm: Hương, hoa, đèn, nến, nước, trái cây… dâng lên Xá Lợi như biểu hiện của lòng tôn kính và tri ân.
• Cúng dàng công sức: Tình nguyện phục vụ trong các lễ hội Xá Lợi, hỗ trợ công tác tổ chức hoặc làm sạch tháp Xá Lợi.
• Cúng dàng tài vật: Góp phần xây dựng bảo tháp, tôn thờ Xá Lợi, hoặc hộ trì cho các hoạt động Phật sự có liên quan.
• Cúng dàng tâm thành: Thực hành lễ bái, niệm Phật, thiền định trước Xá Lợi với tâm thanh tịnh.
Tất cả những hình thức trên đều có giá trị tu tập và tích luỹ công đức, tùy thuộc vào tâm nguyện và sự thanh tịnh của hành giả.
Vì sao cúng dàng Pháp là công đức lớn nhất?
Trong kinh điển, Đức Phật đã dạy:
“Dầu đem bảy loại báu đầy cả tam thiên đại thiên thế giới để bố thí, cũng không bằng một phần mười sáu của công đức cúng dàng Pháp.”
(Kinh Tăng Chi Bộ)
Lý do là vì:
• Pháp là chân lý đưa đến giải thoát. Xá Lợi tuy là thánh vật, nhưng nếu không hiểu Pháp, không hành Pháp, thì Xá Lợi cũng chỉ là một biểu tượng. Trong khi đó, chính Pháp – Tứ Diệu Đế, Bát Chánh Đạo, Vô Thường – mới là nền tảng chuyển hóa vô minh, khổ đau của chúng sinh.
• Cúng dàng Pháp là gieo trồng trí tuệ. Khi người Phật tử cúng dàng Pháp, nghĩa là giúp người khác hiểu, thực hành và lan tỏa Phật Pháp – đó là gieo duyên giải thoát cho vô lượng người. Công đức này vượt khỏi phước báo hữu lậu thông thường.
• Pháp là bảo vật trường tồn. Tài vật, thân thể, thậm chí cả Xá Lợi cũng là pháp hữu vi, sẽ đến lúc tan hoại. Chỉ có Chính pháp là bất hoại, là kim chỉ nam cho bao thế hệ đi sau. Do vậy, giữ gìn, truyền bá và sống đúng theo Chính pháp chính là hình thức cúng dàng cao quý nhất.
Cúng dàng Pháp là gì và được thực hiện như thế nào?
Cúng dàng Pháp không đơn thuần là thuyết giảng giáo lý, mà là mọi hành động thể hiện sự hộ trì và lan toả Chính pháp. Có thể kể đến các cách sau:
• Tự thân tu học và hành trì Pháp: Học hiểu Kinh – Luật – Luận, áp dụng lời Phật dạy vào đời sống, sống đời thiện lành – đó chính là cúng dàng Pháp lên Tam Bảo.
• Giảng dạy, chia sẻ Pháp: Ai có khả năng, có duyên, có trí tuệ, hãy dùng lời nói chân thật để thuyết giảng, viết bài, làm video, sách báo để truyền tải Chính pháp đến mọi người.
• In ấn, ủng hộ kinh sách, tài liệu Phật học: Góp phần phổ biến Pháp đến người chưa có điều kiện tiếp cận.
• Ứng xử đạo đức, nêu gương sống theo Pháp: Hành vi chân chánh, tâm từ bi, biết buông bỏ, biết tha thứ – chính là cách sống thể hiện tinh thần Pháp, khiến người khác sinh tâm kính ngưỡng và tìm đến Phật pháp.
• Ủng hộ các hành giả chân tu, tăng đoàn hoằng pháp: Đây cũng là gián tiếp cúng dàng Pháp bằng cách hộ trì người đang truyền bá Chính pháp.
Phật tử không đủ duyên chiêm bái trực tiếp Xá Lợi thì nên làm gì?
Không phải ai cũng có duyên lành được chiêm bái trực tiếp Xá Lợi của Đức Phật hay chư Thánh Tăng. Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta bị giới hạn trong việc tu tập hay cúng dàng.
Dưới đây là những điều Phật tử có thể làm để vun bồi công đức và hướng tâm đến Xá Lợi:
• Tu hành nơi tâm: Xá Lợi là biểu tượng của sự chứng ngộ, thanh tịnh và từ bi. Mỗi khi giữ giới, thiền định, niệm Phật – chúng ta đang gìn giữ “Xá Lợi Pháp” nơi tự tâm.
• Lễ Phật, học Pháp qua online, sách vở: Dù không tận mắt thấy Xá Lợi, nhưng được tiếp cận Chính pháp, hành trì đúng đắn – đó chính là chiêm bái “Xá Lợi trí tuệ”.
• Tạo phước báu để đời sau có duyên gần Tam Bảo: Dâng hương, cúng dàng kinh sách, giúp đỡ người khác học Phật – tất cả đều là phương tiện gieo duyên lành với Tam Bảo.
• Phát tâm Bồ Đề, nguyện sống đời thiện lành: Đó chính là nền tảng để một ngày nào đó, đủ duyên lành chiêm bái Xá Lợi thật sự, và thậm chí là chứng được Xá Lợi nơi chính thân tâm mình.
—
Xá Lợi là biểu hiện của sự chứng ngộ, là niềm tin và sự truyền thừa trong đạo Phật. Tuy nhiên, cúng dàng Xá Lợi chân chính không nằm ở hình thức mà ở tâm thành. Trong tất cả các cách cúng dàng, cúng dàng Pháp – bằng sự học, hành và hoằng truyền Chính pháp – mới là công đức lớn nhất, bền vững nhất, và đưa đến sự giải thoát chân thật.
Phật tử không đủ duyên chiêm bái Xá Lợi vật chất, vẫn có thể cúng dàng Xá Lợi Pháp ngay nơi đời sống hàng ngày – bằng hành trì, bằng sự sống chân thật, từ bi và trí tuệ. Đó mới chính là tinh thần tu học mà Đức Phật truyền trao suốt 2.600 năm qua.
