Cảm xúc Tết

Tôi vẫn còn nhớ như in thuở tóc buộc đuôi gà theo mẹ đi chợ Tết. Mẹ tôi đi chợ Tết sớm lắm, vừa sau ngày đưa ông Táo đã đi rồi. Để mua đường, đậu, nếp cho rẻ mà cũng còn thời gian để vài ngày sau đó làm việc nhà.

Lớn lên ở làng quê nên với tôi mùa Xuân là những hương đồng, gió nội và những cơn mưa phùn rả rích. Từ trong một ký ức rất xa, tôi luôn thấy những hình ảnh của một làng quê nhỏ bé, xưa cũ và phảng phất buồn trong mưa.

Hiếm có Tết năm nào mà thời tiết miền Bắc trước và trong những ngày Tết lại nhiều “kịch tính” như năm nay. Đến tận 28, 29 Tết mà trời vẫn nóng như mùa Hè, bánh chưng, giò chả gói trước nguy cơ ôi thiu. Nhà vườn kêu ồi ồi vì mai, đào nở tung hết.

Tự nhiên lại mang tâm trạng của một người trông Tết, ở cái tháng đã gần đến ngày sắp Tết. Đó là tôi nói thiệt thà lòng mình, khi bất chợt hứng ngay cơn gió ngày chạp táp lờn trên mặt. Gió làm tôi trông Tết quá.

Cứ gần đến Tết mình lại ngồi nhớ những cái Tết miền thơ ấu. Với con nít Tết bắt đầu từ ngày 20, sốt ruột bấm đốt ngón tay đếm từng ngày một. Ngày 22 vẫn chưa thấy có gì, trong nhà ngoài ngõ vẫn vắng hoe, sang đến ngày 23 bỗng rộn ràng hẳn lên, nhà nào cũng dựng cây nêu, đã nghe mùi hương khói, mùi xôi, mùi thịt cá thơm lừng. Người lớn tất bật hết chạy chợ lại nháo về nhà mua mua bán bán, có khi vừa chợ về đã vội vã nháo trở ra.

Khi những con én ríu tít gọi cành cây thức giấc sau một mùa đông dài lười nhác thu mình tránh rét, là thời khắc rạo rực nhất cho vạn vật hồi sinh. Những chồi non bắt đầu ló dạng từ những thân cây tưởng chừng như già cỗi, hóa ra là đất trời và vạn vật đều xoay vần trong vòng tròn sinh, trụ, dị, diệt và rồi sinh,…

Từ lâu rồi tôi đã không mài mực trong nghiên, không săm soi chăm chút cây bút lông để dành khi đón giao thừa xong là khai bút, viết xuống tờ giấy dó hai chữ, hoặc bốn chữ đại tự đón xuân.

Cứ vào độ rằm tháng Chạp hàng năm, khi nhà nhà bắt đầu tước lá cho cây mai trước cửa, cũng là lúc Nội tôi chọn mua loại nếp ngon nhất. Tự tay bà ngồi sàng hơn chục ký nếp để lựa sạn và bỏ đi những hạt nếp xấu. Rồi bà lui cui xắt khóm ngâm cùng phân nửa số nếp đã sàng để bắt đầu khâu gói bánh tét và bánh ít.

Thời gian là cái gì đó, hoàn toàn vô hình nhưng lại hết sức hữu hình. Nó như một nguyên tố không màu, không mùi, không vị, không đặc, không loãng, cứ lặng lẽ trôi nhưng bất biến.

Còn nhớ năm ngoái, từ Sài Gòn đến Hà Nội, ở một ngã tư rầm rập người và xe, như không nghe tiếng động ầm ĩ ù màng nhĩ, tôi ngước nhìn trời thầm gửi một lời nhắn với dòng sông chưa về đến, rằng thôi đừng ngớ ngẩn đặt lời “xuân lai giang thượng kỷ nhân hoàn” nữa nghe, bởi vì tôi đang về đây nì, nay mai là đến Huế ăn Tết đó tề!