Bộ Đối thoại Liên tôn của Vatican đã gửi thông điệp đến cộng đồng Phật giáo nhân dịp lễ Vesak, nhấn mạnh rằng đối thoại không nên chỉ dừng lại ở lời nói mà cần được hiện thực hóa bằng “những hành động cụ thể vì hòa bình, công lý và phẩm giá cho mọi người.”
Ngày 12 tháng 5 năm 2025 đánh dấu lễ Vesak hay còn gọi là ngày Đức Phật, một lễ hội lớn của Phật giáo kỷ niệm ngày đản sinh, thành đạo và nhập Niết bàn của Đức Phật.
Nhân dịp này, Bộ Đối thoại Liên tôn đã gửi thông điệp đến toàn thể Phật tử trên thế giới với tựa đề: “Phật tử và Kitô hữu trong cuộc đối thoại giải phóng cho thời đại của chúng ta.”
Thông điệp được ký bởi Đức Hồng Y George Jacob Koovakad, Tổng trưởng của Bộ, và Đức Ông Indunil Janakaratne Kodithuwakku Kankanamalage, Thư ký của Bộ, nêu bật những điểm tương đồng giữa Công giáo và Phật giáo.
Niềm vui chung
Thông điệp bắt đầu bằng lời chào và lời chúc chân thành đến tất cả những ai đang kỷ niệm ngày lễ Vesak, và lưu ý rằng: “Lời chào năm nay của chúng tôi được làm phong phú hơn bởi tinh thần của Năm Thánh.”
Dựa trên Tuyên ngôn Nostra Aetate của Công đồng Vatican II, Bộ tái khẳng định rằng “Giáo hội Công giáo không bác bỏ điều gì là chân thật và thánh thiện trong các tôn giáo khác.” Tuyên ngôn này – sẽ kỷ niệm 60 năm vào năm 2025 – khuyến khích cam kết liên tục trong việc đối thoại liên tôn.
Các tôn giáo cung cấp lời giải cho những bí ẩn của kiếp người
Thông điệp của Bộ nêu rõ rằng con đường giải thoát của Phật giáo “gợi lên tiếng vọng sâu sắc trong hành trình chung của chúng ta nhằm tìm kiếm sự thật và cuộc sống viên mãn.” Trong bối cảnh thế giới ngày nay đầy chia rẽ, xung đột và đau khổ, thông điệp nhấn mạnh rằng chúng ta nhận ra nhu cầu cấp thiết của một cuộc đối thoại mang tính giải phóng. Tuy nhiên, Vatican cảnh báo không nên để cuộc đối thoại chỉ tồn tại trên lời nói. Thay vào đó, các tín hữu Công giáo và Phật tử được khuyến khích biến những lời nói thành “hành động cụ thể vì hòa bình, công lý và phẩm giá.”
Trước những bất công, xung đột và bất ổn đang lan rộng trên thế giới, thông điệp khẳng định rằng “chúng tôi vẫn tin tưởng vào khả năng sâu sắc của các tôn giáo trong việc đưa ra những câu trả lời đầy ý nghĩa cho ‘những ẩn số chưa có lời giải của sự tồn tại con người.’” Đối thoại giữa hai tôn giáo sẽ cho phép đôi bên chia sẻ trí tuệ và cùng nhau giải quyết những thách thức toàn cầu hiện nay.
Thông điệp lặp lại tư tưởng trong Nostra Aetate – vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay – là cùng nhau hướng tới “sự hiệp nhất và tình yêu thương giữa mọi dân tộc và quốc gia” cũng như “trân trọng những khác biệt của nhau.”
Kết thúc thông điệp, Bộ Đối thoại Liên tôn bày tỏ hy vọng rằng “thông qua đối thoại, các truyền thống tôn giáo của chúng ta có thể đưa ra những lời đáp xứng đáng cho những thách thức của thời đại.”
Thông điệp
Phật tử và Kitô hữu
Trong cuộc đối thoại giải phóng cho thời đại của chúng taCác bạn Phật tử thân mến,
Cũng như những năm trước, chúng tôi chân thành gửi đến quý vị lời chúc mừng và những lời cầu chúc tốt đẹp nhất nhân dịp hân hoan mừng lễ Vesak. Lễ hội thiêng liêng này, tưởng niệm ngày đản sinh, thành đạo và nhập Niết bàn của Đức Phật, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc đối với quý vị. Lời chúc năm nay của chúng tôi càng thêm phần phong phú nhờ tinh thần của Năm Thánh – khoảng thời gian đầy ân sủng, hòa giải và canh tân tâm linh đối với chúng tôi, những người Công giáo.
Là những người bạn đồng hành trên hành trình đối thoại, chúng tôi cũng xin được chào quý vị trong tinh thần của Nostra Aetate – Tuyên ngôn đột phá của Công đồng Vatican II về mối tương quan của Giáo hội với các tôn giáo ngoài Kitô giáo, mà chúng tôi đang kỷ niệm 60 năm ban hành trong năm nay. Từ khi được công bố vào năm 1965, Nostra Aetate đã làm sâu sắc thêm sự gắn kết giữa chúng tôi với tín đồ của các truyền thống tôn giáo khác. Được truyền cảm hứng bởi tầm nhìn đó, chúng tôi một lần nữa khẳng định rằng: “Giáo hội Công giáo không bác bỏ điều gì là chân thật và thánh thiện” trong các tôn giáo khác và “luôn trân trọng lối sống, các giới luật và giáo lý mà, dù khác biệt nhiều mặt so với giáo huấn của mình, nhưng vẫn thường phản ánh tia sáng của chân lý soi sáng mọi con người” (Nostra Aetate, 2).
Cam kết đối thoại của chúng tôi càng được củng cố thêm qua sự ghi nhận tích cực trong Nostra Aetate đối với truyền thống của quý vị:
“Phật giáo, với nhiều hình thức khác nhau, làm chứng cho sự bất toàn căn bản của thế giới biến đổi này. Phật giáo đề xuất một lối sống mà qua đó con người có thể, với niềm tin và tín nhiệm, đạt đến trạng thái giải thoát hoàn toàn và đạt được sự giác ngộ tối thượng, dù là bằng chính nỗ lực bản thân hay với sự trợ giúp thiêng liêng” (Nostra Aetate, 2).
Đối với quý vị, con đường Phật giáo dẫn đến giải thoát là hành trình vượt qua vô minh, tham ái và khổ đau thông qua trí tuệ, hành vi đạo đức và kỷ luật tâm linh. Hành trình hướng đến Niết-bàn – trạng thái tự do tối hậu khỏi vòng sinh tử luân hồi – nhấn mạnh sức mạnh chuyển hóa của trí tuệ và từ bi.Khát vọng giải thoát chân chính này vang vọng sâu sắc trong hành trình chung của chúng ta hướng đến chân lý và sự viên mãn của cuộc sống, và hoàn toàn phù hợp với giáo huấn của các truyền thống chúng ta. Đức Phật dạy rằng:
“Ai thoát khỏi dục vọng và chấp thủ, hoàn toàn hiểu được ý nghĩa chân thật của Giáo pháp, biết rõ cấu trúc của kinh điển theo đúng trình tự – người ấy thật sự là người mang thân cuối cùng. Người ấy thật sự được gọi là bậc đại trí, là bậc đại nhân” (Kinh Pháp Cú, chương 24, câu 352).
Còn theo Đức Giê-su, “Anh em sẽ biết sự thật, và sự thật sẽ giải phóng anh em” (Gioan 8:32).Trong thời đại hiện nay, bị đánh dấu bởi sự chia rẽ, xung đột và khổ đau, chúng tôi nhận thấy sự cần thiết cấp bách của một cuộc đối thoại mang tính giải phóng – một cuộc đối thoại không chỉ dừng ở lời nói, mà có thể chuyển hóa thành những hành động cụ thể vì hòa bình, công lý và phẩm giá cho mọi người.
Cũng như thời điểm Nostra Aetate được ban hành, thế giới hôm nay vẫn bị đè nặng bởi bất công, xung đột và sự bất định về tương lai. Tuy vậy, chúng tôi vẫn vững tin vào khả năng sâu sắc của các tôn giáo trong việc đưa ra những phản hồi đầy ý nghĩa cho “những bí ẩn chưa có lời giải của kiếp người” (Nostra Aetate, 1).
Đối thoại giữa chúng ta là cách để truyền tải những giá trị quý báu của các truyền thống tôn giáo, và khai thác sự khôn ngoan từ đó nhằm đối mặt với những thách thức cấp bách của thời đại.Khát vọng về tình huynh đệ và đối thoại chân thành – điều được thể hiện một cách đầy hùng hồn trong Nostra Aetate – thôi thúc chúng ta phấn đấu vì sự hiệp nhất và tình yêu thương giữa mọi dân tộc và quốc gia. Điều đó mời gọi chúng ta xây dựng trên nền tảng những điểm chung, trân trọng những khác biệt, và học hỏi lẫn nhau từ sự đa dạng của các truyền thống.
Tinh thần ấy càng được nuôi dưỡng khi chúng ta nỗ lực xây dựng một văn hóa đối thoại như con đường phía trước, với “sự hợp tác lẫn nhau là chuẩn mực ứng xử và sự thấu hiểu qua lại là phương pháp và tiêu chuẩn” (Tuyên ngôn về Tình huynh đệ Nhân loại vì Hòa bình Thế giới và Cùng chung sống, Abu Dhabi, 4 tháng 2, 2019).
Với những suy tư đầy cầu nguyện này, chúng tôi chân thành hy vọng rằng thông qua đối thoại, các truyền thống tôn giáo của chúng ta có thể cùng đưa ra những câu trả lời xứng đáng cho các thách thức của thời đại.
Chúc quý vị một lễ Vesak tràn đầy phúc lành và thành quả!
Từ Vatican, ngày 12 tháng 5 năm 2025
