Chùa Dạm và chiếc cột đá ở chùa này (thôn Tự Thôn, xã Nam Sơn, TP.Bắc Ninh) đang xuống cấp nặng nề.
Trong khi phiên bản bằng xi măng của cột đá chùa Dạm từng mấy chục năm đứng trên sân Bảo tàng Mỹ thuật VN đã không còn “tăm hơi”, và “cột đá mỹ nghệ” vẫn “chìm ình” ở đó như một sự vô lý, trong khi người ta mới đang chuẩn bị cho một số kế hoạch về việc “giải quyết hậu quả” với cây cột “mỹ nghệ”… thì tại chùa Dạm, cây cột gốc vẫn không ngừng bị mưa nắng hủy hoại.
Ghi nhận của PV NTNN sáng qua 2-3, cây cột hiện đang trong tình trạng bị rêu mốc bao phủ. Trên hai thân rồng, ở các bộ phận như thân, đuôi, chân, móng, râu… nhiều chỗ đã bị tụt, vỡ, bị ăn mòn trở nên mờ nhạt. Hoa văn làm nên cho đôi rồng nhiều chỗ cũng mờ đi và mất dần.
Bà Nguyễn Thị Thập – người được Hội Người cao tuổi thôn cắt cử trông nom chùa 7 năm nay, cho biết: Ngày xưa cột sáng sủa và rõ nét lắm, qua nhiều năm đã mờ và tối đi nhiều rồi! Tôi thấy từ hồi chùa được công nhận Di tích Lịch sử văn hóa cấp quốc gia, đã nhiều lần địa phương đề nghị sửa chữa, trùng tu nhưng hầu như không có gì.
Cùng trông nom chùa với bà Thâp, có bà Nguyễn Thị Hạ. Hai bà từng bị sập mái vào năm ngoái. Ngôi chùa xây tạm trên nền chùa Dạm cũ vào năm 1986 nay đã xuống cấp. Nhiều khi mưa gió, các bà phải che che, hứng hứng trong nhà lẫn trong chùa rất khổ sở.
Trước những cảnh dột nát, khổ sở này, chẳng lẽ Bộ VH – TT& DL Bắc Ninh lại làm ngơ? Cần sớm làm một phiên bản mới cho cột đá chùa Dạm một cách nghiêm túc và khoa học để lưu giữ lâu dài.hành vi ứng xử đáng nghi ngại! Ngày hôm qua, trên bệ cột vẫn dính lem nhem và xung quanh vương vãi nhiều bột thạch cao. Một số bao tải và những mảnh thạch cao dính bết vứt bừa bãi.
Mới đây, cây cột đá tuyệt tác của mỹ thuật dân tộc đã phải đứng trước một kẻ định “ ăn cắp hoa văn”, ngày mùng 8, an ninh của xã lên trực ở đó để giữ họ lại điều tra nhưng không thấy họ quay lại nữa.
Nhóm người đó ở đâu? Định đổ khuôn cột biểu với mục đích gì? Tại sao lại có “hành tung” lén lút như vậy?… Sự việc chưa dẫn đến hậu quả đáng tiếc nhưng cũng cho thấy nguyên cớ có vẻ không đơn giản.
Bà Thập kể: Hôm mùng 7 tháng Giêng vừa rồi, có 5 nam thanh niên lên đây nói là Hà Nội lên gắn thạch cao để lấy mẫu, việc này là do “nhà nước” giao… Tin thế, tôi còn cho mượn thang, còn nấu cơm cho ăn. Nhưng rồi thấy nghi nghi, tôi báo với các cụ và xã. Xã cũng chẳng được báo gì về việc này. Đoán là có !
