Dự án Nữ tu Tây Tạng (TNP), một tổ chức từ thiện đã đăng ký tại Hoa Kỳ có trụ sở tại Seattle và Quận Kangra của Himachal Pradesh, Ấn Độ, đã thông báo rằng một nhóm chín nữ tu Phật giáo Tây Tạng đã tốt nghiệp chương trình Nghiên cứu Mật tông kéo dài một năm tại Đại học Mật tông Gyuto ở miền bắc Ấn Độ vào ngày 19 tháng 2. Chín nữ tu này là nhóm geshema thứ năm, kể từ khi chương trình mang tính bước ngoặt này bắt đầu vào năm 2017.
“Cách đây chưa đầy 10 năm, những nữ tu Phật giáo Tây Tạng đầu tiên đã tạo nên lịch sử khi họ tốt nghiệp với bằng geshema, tương đương với bằng Tiến sĩ Phật giáo Tây Tạng”, TNP cho biết trong một thông báo. “Cho đến năm 2012, bằng cấp cao nhất chỉ dành cho nam giới. Lễ tốt nghiệp geshema năm 2016 do Đức Đạt Lai Lạt Ma chủ trì đã đánh dấu một chương mới trong việc giáo dục phụ nữ Phật giáo đã thọ giới.
“Kể từ khi 20 nữ tu đầu tiên bước lên sân khấu để tạo nên lịch sử, nhiều nữ tu đã đi theo bước chân của họ. [Năm 2024], kỷ lục 144 nữ tu đã tham gia các kỳ thi geshema bốn năm ở nhiều cấp độ khác nhau và 13 người đã tốt nghiệp với tư cách là geshema, nâng tổng số geshema lên 73.
2016: 20 nữ tu đã trở thành geshemas
2017: sáu nữ tu đã tốt nghiệp với tư cách là geshemas
2018: 10 nữ tu đã trở thành geshemas
2019: bảy nữ tu đã tốt nghiệp vào cuối tháng 11
2020: các kỳ thi bị hủy do đại dịch COVID-19
2021: các kỳ thi bị hủy trong năm thứ hai do đại dịch
2022: 10 nữ tu đã trở thành geshemas
2023: bảy nữ tu đã tốt nghiệp với tư cách là geshemas tại lễ triệu tập lần thứ sáu
2024: 13 nữ tu đã tốt nghiệp vào tháng 11
Bằng geshema là bằng cấp học thuật cao nhất trong truyền thống Phật giáo Kim Cương thừa của Gelugpa và chỉ mới được cấp cho các nữ tu Phật giáo gần đây. Giống như bằng geshema dành cho các tu sĩ nam, bằng này tương đương với bằng tiến sĩ về nghiên cứu Phật giáo Tây Tạng. Các kỳ thi nghiêm ngặt kéo dài bốn năm để hoàn thành, với một kỳ thi được tổ chức mỗi năm. Do đại dịch COVID-19, các kỳ thi geshema đã bị hủy vào năm 2020 và 2021, và được tiếp tục vào năm 2022.
“Thành công về mặt học thuật của các nữ tu đã hoàn thành mong muốn lâu đời của Đức Dalai Lama, người bảo trợ của Dự án Ni sư Tây Tạng”, TNP nhấn mạnh. “Điều này thậm chí còn đáng chú ý hơn vì một số nữ tu không biết chữ khi họ trốn thoát khỏi Tây Tạng”.
Sau khi chương trình cấp bằng geshema bắt đầu thành công, Dự án Ni sư Tây Tạng đã khởi động chương trình Phật giáo Mật tông nâng cao vào năm 2017, với sự hỗ trợ của các nhà tài trợ, tại Đại học Mật tông Gyuto gần Tu viện và Viện Dolma Ling gần Dharamsala.
“Mặc dù đã có những nữ hành giả thành đạt trong lịch sử Tây Tạng, nhưng phụ nữ chưa bao giờ được trao cơ hội như vậy để chính thức nghiên cứu Phật giáo Mật tông”, TNP nhận xét. “Sự thay đổi về địa vị và giáo dục của các nữ tu Phật giáo Tây Tạng sẽ không thể thực hiện được nếu không có lòng hảo tâm kiên định của những người ủng hộ chúng tôi. . . . Các geshema hiện đang đảm nhận các vai trò lãnh đạo và giảng dạy trước đây không dành cho phụ nữ”.
TNP đã trích dẫn lời của một trong những người ủng hộ: “Một khoản quyên góp cho mục đích này không chỉ giúp ích cho các nữ tu… mà còn có lợi cho nền văn hóa Tây Tạng, người tị nạn từ Tây Tạng, phụ nữ được giáo dục, cộng đồng Phật giáo và tất cả những điều này lan tỏa như một làn sóng từ bi đối với những người khác ngoài cộng đồng đó. Đây không phải là từ thiện; mà là một khoản đầu tư cho nhân loại”.
Dự án Nữ tu Tây Tạng cung cấp giáo dục và viện trợ nhân đạo cho các nữ tu tị nạn từ Tây Tạng và các vùng Himalaya của Ấn Độ. Được thành lập dưới sự bảo trợ của Hiệp hội Phụ nữ Tây Tạng và Bộ Tôn giáo và Văn hóa của Chính quyền Trung ương Tây Tạng, TNP hỗ trợ hàng trăm nữ tu từ mọi dòng dõi Phật giáo Tây Tạng và bảy tu viện. Nhiều nữ tu là người tị nạn từ Tây Tạng, nhưng tổ chức này cũng vươn tới các vùng biên giới Himalaya của Ấn Độ, nơi phụ nữ và trẻ em gái ít được tiếp cận với giáo dục chính quy và đào tạo tôn giáo.
Một trong những geshemas nhận được phước lành từ Đức Đạt Lai Lạt Ma vào tháng 12 năm 2024 sau khi hoàn thành chương trình Nghiên cứu Mật tông kéo dài một năm.
Đức Đạt Lai Lạt Ma cùng 20 học viên tốt nghiệp Geshema năm 2016
