Dona hỏi: “Ngài có phải Tiên không?”
Đức Phật bảo : “Ta không phải Tiên”
– Ngài có phải A Tu La không ?
– Ta không phải A u La.
– Ngài có phải Dạ Xoa không?
– Ta không phải Dạ Xoa.
– Ngài có phải là Người không?
– Ta không phải Người.
– Thế Ngài là gì?
Đức Phật bảo: “Nếu Tiên mà “sạch hết lậu hoặc” (*) thì Ta là Tiên. Nếu A Tu La mà “sạch hết lậu hoặc” thì Ta là A Tu La. Nếu Dạ Xoa mà “sạch hết lậu hoặc” thì Ta là Dạ Xoa, Nếu Người mà “sạch hết lậu hoặc”,thì Ta là Người. Còn Ta, vì đã “sạch hết lậu hoặc” nên Ta là Phật, là Thế Tôn.
***
LỜI BÌNH:
Đại ý bài kinh nêu trên Đức Phật dạy: Phật Tính (Chân Tâm) vốn đồng, do Mê Ngộ mà có khác. Như tấm gương vốn trong sáng, do bụi nhơ mà các hình tướng không thể chiếu vào, nhưng Tính Sáng của gương không mất.
Phật Tính vào trong Lục Đạo, song Phật Tính vẫn không đổi thay, một phen hết Mê thì Phật Tính hiện bày. Lời giải thích của Đức Phật ở văn kinh đã làm sáng tỏ ý này.
– Sở dĩ Tiên không phải là Phật vì còn Lậu Hoặc (còn mê đắm dục lạc cõi Tiên). Nếu Lậu Hoặc sạch thì Tiên sẽ là Phật.
– A Tu La không phải là Phật vì còn Lậu Hoặc (nhiều sân hận ngang trái). Nếu sạch hết Lậu Hoặc, A Tu La sẽ là Phật.
– Dạ Xoa chẳng phải là Phật, vì còn Tâm Bỏn Xẻn, Keo Kiệt (còn Lậu Hoặc). Nếu sạch hết Lậu Hoặc, Dạ Xoa sẽ là Phật.
– Người không phải là Phật vì còn Thiện Ác xen lẫn nhau (còn Lậu Hoặc). Nếu sạch hết Lậu Hoặc, thì Người sẽ là Phật.
Tóm lại, Phật là bậc “hoàn toàn giác ngộ” đã dứt sạch hết tập nhân trong ba cõi nên gọi Ngài là Như Lai, Ứng Cúng, Chính Biến Tri, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật và Thế Tôn.
Nếu như Trời (chư thiên), Người, A Tu La hay Dạ Xoa mà “hoàn toàn giác ngộ”, dứt “sạch hết lậu hoặc”, thì sẽ thành Phật. Thế nên trong kinh có nói :
“Tâm, Phật, Chúng Sinh cả ba không khác”.
Chú Thích:
(*) Lậu hoặc: là con đẻ hay sản phẩm của Vô Minh (= Hoặc + Nghiệp +Khổ). Vô minh còn được gọi là Vô Minh Trụ Địa Phiền Não hay Biến Dịch Sinh Tử.
