Ai cũng muốn được tiếp xúc, được hỗ trợ, và tất nhiên, để đạt như vậy, người ta phải lập mối quan hệ với người khác. Đa số chúng ta nghĩ rằng, tình yêu ở bên ngoài và là một cái gì để mình thủ đắc. Khi tìm thấy tình yêu, chúng ta sẽ giữ nó thật chặt vì sợ rằng tình yêu không có nhiều cho mọi người. Nhưng khi nó trở thành sự bám giữ vị kỷ thì như vậy chúng ta tự xa rời những thứ tình cảm đích thực.
Tình yêu ích lợi nhất mà chúng ta có thể thực hiện là tình yêu đã có sẵn ở bên trong, ngay trung tâm của con người chúng ta. Ở đây là nguồn hơi ấm bất tận mà chúng ta có thể dùng để chuyển hóa sự cô đơn và bất hạnh của mình. Khi tiếp xúc với lực dinh dưỡng này, chúng ta tìm thấy nguồn dự trữ thực sự có công năng giúp ta phát triển tốt đẹp. Chúng ta học cách giữ cho thân thể và tâm trí khỏe mạnh, bảo dưỡng bản thân một cách tốt nhất trong mọi hoàn cảnh. Khi khả năng đáp ứng nhu cầu của chính mình đã phát triển, chúng ta sẽ thực sự giúp người khác dễ dàng hơn.
Nếu cảm thấy cuộc đời mình trống vắng tình yêu, bạn hãy gây dựng tình yêu trong chính mình. Để cho mình cảm thấy tình yêu trong nội tâm; mở rộng nó, để cho nó thấm nhập kinh nghiệm đời sống với hạnh phúc nhẹ nhàng. Làm như vạy các bạn sẽ thấy mình có tâm rộng mở để ban phát nhiều thêm cho mọi vật. Lúc đó chúng ta thực sự tự túc, không cần phải trông cậy vào gia đình, bạn bè, hay người yêu. Mối liên hệ của chúng ta với người khác sẽ không còn tính chất bất an hay trống rỗng nữa. Chúng ta có thể tự do biểu lộ tình cảm của mình một cách trọn vẹn, và thông cảm chính mình cũng như những người xung quanh.
Khi phát triển tình yêu trong tâm, chúng ta hãy dùng lực từ ái để duy trì sự cân bằng trong đời sống, nếu cảm thấy trầm uất hay tuyệt vọng, hãy dùng tình yêu để chuyển hóa những cảm giác này. Khi thấy mình bị kích động quá sức, hãy tìm sự an tĩnh ổn định trong tình yêu nội tâm. Như vậy chúng ta trở nên tự tin hơn, và sẽ phát triển một sự vững chắc bất hoại như kim cương. Chúng ta sẽ thấy bên trong bản thân là người bạn và người bảo vệ tốt nhất.
Khi tình yêu nảy nở bên trong ta, hãy tặng nó cho người khác với tình cảm sâu xa, đặc biệt là cho những người vô minh, u mê, hay thiếu thốn vật chất lẫn tình cảm. Hãy ban phát tình yêu một cách rộng rãi, không thành kiến, cả cho người có vẻ độc ác với người khác, hay đã làm hại mình. Hãy chia sẻ tình yêu của mình với những người đau khổ về tinh thần hay thể xác. Dù không thể giúp họ một cách cụ thể, nhưng cũng luôn khởi những ý nghĩ tốt lành hầu giúp họ an tâm hạnh phúc. Khi mở rộng tấm lòng như vậy, tình yêu của chúng ta sẽ làm ấm lòng những người ở xung quanh và dần dần lan truyền tới toàn thể chúng sinh.
Như vậy, do biết tử tế với chính mình và thông cảm với đau khổ của người khác, chúng ta bắt đầu phát triển lòng từ bi. Nhưng khi chưa vượt qua ý nhị nguyên thì lòng từ bi sẽ có giới hạn. Phục vụ, giúp đỡ, và quan tâm là hành động hướng về từ bi, về sự sống rộng mở hoàn toàn, nhưng đây là sự biểu lộ chưa trọn vẹn.
Việc biểu lộ từ bi có thể chỉ là một sự vị kỷ, có nguồn gốc từ chấp thủ. Chúng ta muốn có những cảm giác nào đó, do đó hành động theo cách gây ra những cảm giác đó. Nghĩ rằng mình bố thí mà không mong cầu được đền đáp nhưng thực ra một phần động lực của chúng ta là muốn có cảm xúc hành động ban phát cho người khác. Ngay cả những hành giả nhiều kinh nghiệm cũng còn một chút tính chấp thủ này. Chỉ khi nào buông bỏ hoàn toàn mọi chấp thủ thì Từ bi mới xuất hiện.
Để phát triển tâm từ bi đích thực, chúng ta hãy gây dựng ý thức rộng mở trong thực hành thiền quán. Hãy kích thích mọi tình cảm tích cực và hình ảnh bản thân siêu diệu, cùng với những ý nguyện cao cả. Càng rộng mở càng có khả năng phụng sự chúng sinh. Biết thông cảm với mọi hoàn cảnh của người khác thì vấn đề của chính mình cũng có cơ hội được giải quyết. Dần dần, ranh giới giữa lợi ích của mình với lợi ích của người khác sẽ biến mất, chúng ta sẽ thấy mình không còn vị kỷ nữa, không có những vấn đề riêng tư nữa. Khi đã vượt lên trên sự thủ đắc, những ý niệm người bố thí, vật bố thí, và người nhận bố thí, vượt lên trên mọi nhị nguyên, chúng ta sẽ đạt được tâm từ bi. Bố thí không chấp thủ và không điều kiện là sự biểu lộ tự nhiên của tâm giác ngộ.
Tâm từ bi có tính cách rộng mở, tự do, và vô giới hạn. Từ bi đáp ứng mọi hoàn cảnh một cách tức khắc không tính toán. Từ bi có công năng giác ngộ và chuyển hóa. Có thể so sánh từ bi với ánh sáng mặt trời, vì nó đánh thức và mang lại niềm vui cho chúng sinh. Từ bi ví như cầu vồng, vì vẻ đẹp của nó nâng cao tinh thần người chiêm ngưỡng.
Có thể chúng ta chưa đủ khả năng biểu lộ tâm từ bi thực sự, nhưng hãy quán niệm sự thâm diệu của từ bi để có thể trông thấy những vấn đề của mình. Khi nghĩ mình có khả năng từ bi hay có thể trở thành chính sự Từ bi, chúng ta sẽ đạt được những hệ quả ích lợi. Khi thực hành Phật pháp trong đời sống hàng ngày, hãy tập hành xử trong mọi tình trạng một cách thực tế và tích cực, như vậy là nhắm tới mục tiêu tối thượng, gợi lên trong lòng mình cảm giác về vẻ đẹp và niềm vui vô hạn.
