Phong tục

Với người Việt Nam, ba ngày lễ Tết là một hành trình về nguồn. Dầu sống cách xa ngàn dặm, nỗi lòng vẫn bị thôi thúc bởi một nhu cầu tìm về Tết tổ, quê cha, thăm viếng, mộ phần những người thân thích, thắp một nén hương cắm lên bàn thờ vọng tưởng người xưa.

Dân gian ta có câu: “Rằm tháng giêng ai siêng thì quảy, rằm tháng bảy kẻ quảy người không, rằm tháng mười, mười người mười quảy” để nói lên tập quán cùng sự hệ trọng của từng cái rằm.

Ngày xuân dông dài, trời và đất phơi phới uể oải chầm chậm trôi. Con người bỗng lăng lắng thư giãn khác với thường nhật trong năm, chẳng vì cơn cớn gì hay cuống quít vội vã. Các vỉa hè bắt đầu đông người đi bộ, những dòng xe máy thưa hẳn làm mặt đường nhựa sẫm và sạch hơn. Cửa các nhà quyền quý khép từ sáng Ba muơi không nhận đồ biếu nữa.

Tết ở nông thôn vui lắm, có khi kéo dài đến nửa tháng, mới chọn ngày tốt để làm lễ hạ nêu, trong khi dân thành thị thì trái lại, chỉ ăn Tết nhiều lắm bảy ngày, nhưng thường là ăn Tết đến hết ngày mùng bốn hoặc mùng sáu là hạ nêu và làm lễ khai trương cửa hàng buôn bán, ít ai đầu năm chịu làm lễ khai trương vào ngày mùng năm, bởi vì ngày mùng năm là ngày lẻ, nên mọi người cho là không tốt.

Làng Đồng Dụ thuộc huyện An Dương, TP. Hải Phòng, vốn rất nổi tiếng với nghề trồng hoa Hải Đường và Cam tiến vua rất độc đáo và đã mang lại niềm tự hào cho người dân đất Cảng.

Chuyện xưa kể rằng: Năm nào cũng thế, cứ đúng giờ cúng lễ giao thừa là ông đồ làng nọ đem hai câu đối đỏ treo ngoài ngõ. Tết năm nọ ông bị kẻ trộm lấy mất câu đối ngay trong đêm giao thừa. Ông chưa hiểu tên kẻ cắp đặc biệt này muốn điều gì, tiền của không lấy lại đi lấy hai miếng giấy hồng đơn người ta chỉ treo ba ngày Tết rồi cũng đốt thành tro thôi.

Chính từ quan niệm về màu đỏ là màu hạnh phúc biểu trưng cho mặt trời, cho chất Dương trong vạn vật nên chẳng biết từ bao giờ, xôi gấc đã là món ăn không thể thiếu trong mâm cơm ngày Tết.

Từ xưa đến nay, người dân Việt quanh năm thường làm ăn vất vả, ít khi nghỉ ngơi, nhiều người còn phải sống xa quê hương. Chỉ có những ngày Tết là dịp để mọi người đoàn tụ gia đình và chơi xuân.

Nhớ khi xưa mới chừng mười tuổi, cái tuổi vô lo vô nghĩ. Vào chiều ba mươi tết tôi đang nhảy dây ở dưới bụi chuối thì thấy bà ngoại đi chợ mua hương hoa về mới tới cổng nhà đã nghe thấy tiếng nói vọng vào: “Giời ơi. Ba mươi tết rồi mà còn nhẩy dây nữa hả ? Chạy lên gác mang mấy lọ hoa trên ban xuống rửa ngay đi”.

Sớm Mùng 1, trong khi nhiều tuyến phố Hà Nội thưa thớt người qua lại thì tại Phủ Tây Hồ, Chùa Hà, chùa Phúc Khánh, chùa Quán Sứ... dòng người đổ về đông nghẹt để cầu may. Thời tiết cũng như chiều lòng khách du xuân khi không còn quá lạnh.