Tiếp phóng viên khi Thượng tọa vừa tan xong công việc với các Phật tử đến chùa. Thày chia sẻ: “Thày vừa xong việc, hôm nay cúng vong cho hai gia đình một lúc nên công việc bừa bộn quá! Các khách khi viếng thăm chùa hay các phật tử đến đây, thày đều căn dặn tích đức, hành thiện, làm nhiều việc có ích cho đời để con cháu hưởng phúc. Mấy ngày nay, thấy báo đài, truyền hình nhắc đến việc nhổ cây bồ đề ở góc đường 19/12 mà lòng thày thấy đau xót quá!”.
Mặc dù chúng tôi chưa đề cập đến nội dung câu hỏi với thày nhưng trước sự quan tâm và lo lắng của một bậc thượng tọa, chúng tôi càng cảm phục và hiểu được phần nào những băn khoăn trong lòng vị thượng tọa tôn kính.
Bên chén trà nóng, thày cho biết: “Chùa Trấn Quốc chúng tôi cũng có một cây bồ đề. Cây tỏa bóng mát cho khách thập phương và quốc tế đến vãn cảnh chùa và trở thành một phần hình ảnh tôn nghiêm nơi cửa Phật. Bồ đề là cây thiêng và gắn với chốn cửa Phật bởi ngày xưa, cách đây hơn 2500 năm, Đức Phật sau 6 năm khổ hạnh mà chưa thành chính quả đã ngồi dưới cây bồ đề 49 ngày để rồi chứng được “tam minh lục thông”.
Từ đó đến nay, cứ nhắc đến cây bồ đề thì ai đã là Phật tử đều tôn kính, nâng niu. Cây bồ đề ở chùa Trấn Quốc cũng bắt nguồn từ đất Phật và được Tổng thống Ấn Độ tặng Bác Hồ ngày 25-4-1959. Hơn 50 năm qua, cây xanh tốt và được các thế hệ Phật tử chăm sóc, nuôi trồng chu đáo."
Thượng tọa nói tiếp: "Ở góc độ của đời sống nhân dân Thủ đô, một cây bồ đề xanh tốt và gắn với một di tích lịch sử như vậy mà bị bứng đi thì quả thật xót xa quá! Giả dụ, thành phố Hà Nội mà không có cây xanh thì sẽ ra sao?
Cây nào cũng có thể chặt một cách tùy ý như vậy không? Chặt một cây bất kỳ còn phải có ý kiến của chính quyền, nay một cây bồ đề trăm tuổi, một cây thiêng khi bên dưới đã từng có nhiều liệt sỹ an nghỉ thì thật không thể hiểu nổi tại sao người ta đang tâm làm một việc đến vậy. Thày không hiểu nổi lương tâm người đã ra lệnh làm việc này."
Thượng tọa nói "Lúc sinh thời, Bác Hồ vẫn thường căn dặn nhân dân trồng cây để thêm mùa xuân, thêm bóng mát, chúng ta chưa trồng thêm được thì thôi, nay lại chặt đi một cây quý nên đương nhiên người dân búc xúc và phản đối”.
Khi được hỏi về khả năng sống sót của cây bồ đề sau khi được trồng lại, Thượng tọa Thích Thanh Nhã cho rằng: “Thày trồng nhiều cây thày biết. Khả năng sống của cây bồ đề là rất thấp nếu không muốn nói rằng là rất khó sống. Rễ cây đã bị cưa đứt đi gần hết, thân cây cũng bị cưa ngang một vết sâu, chỉ cần đưa ra khỏi thổ nhưỡng của chính nó đã khó khăn cho việc trồng lại chứ đừng nói đưa đi vứt mấy hôm rồi mới đem về trồng”.
Tiễn chúng tôi ra về, Thượng tọa còn dặn dò: “Các anh nhà báo, phải thông tin cho người dân tường tận về vụ việc, phải làm sao để kẻ phá hoại cây chịu trách nhiệm trước pháp luật, đâu chỉ dừng ở việc xử lý hành chính là xong. Ở đây, chúng ta cần xử lý nghiêm để mọi người noi gương”.
