Đến thị xã Kon Tum, nơi đất trời cao nguyên quanh năm lộng gió, chúng tôi tìm đến ngôi chùa Trung Khánh, một trong những ngôi chùa đầu tiên tại phố núi này. Nằm ngay trung tâm thị xã, chùa Trung Khánh (tọa lạc tại số 288 Trần Hưng Đạo – P.Quyết Thắng – thị xã Kon Tum) sừng sững như đang thách thức với bao sự biến đổi của thời gian.
Vào những năm 40 của thế kỷ trước, một số cư dân ở Bình Định lên Kon Tum lập nghiệp, trong đó có gia đình cố Phật tử Trần Sang. Vốn có truyền thống thuần tín Tam bảo, ông đã tạo lập ngôi niệm Phật đường làm nơi tu niệm người dân làng Trung Lương. Sau khi ông qua đời người con của ông là Trần Nghĩa và các đạo hữu chăm lo nhang khói và bảo quản ngôi niệm Phật đường.
Cho đến những năm đầu của thập niên 50, ngôi niệm Phật đường đã được trùng tu xây dựng và đổi thành ngôi chùa dưới sự chứng minh khai sơn của HT.Huệ Chiếu, chùa Long Khánh, TP.Quy Nhơn. Chùa xây xong, đặt hiệu là “Trung Khánh tự”. Năm 1958, HT.Huệ Chiếu đã cử ĐĐ Chí Cang về trụ trì theo sự thỉnh cầu của Phật tử nơi đây. Năm 1966, sau khi khai sơn chùa Thạnh Đức (số 66 Đoàn Thị Điểm hiện nay), ĐĐ Chí Cang đã thỉnh TT.Thích Giác Minh về đảm nhận trụ trì chùa Trung Khánh. Lúc bấy giờ, miền Nam và đồng bào Tây Nguyên chuẩn bị bước vào cuộc chiến chống Mỹ cứu nước.
Cùng với các cơ sở cách mạng vùng nội thị Kon Tum, chùa Trung Khánh đã trở thành cơ sở mật quan trọng, giúp cán bộ cách mạng chuẩn bị công tác cho cuộc Tổng tiến công Xuân Mậu Thân 1968. Năm 1993, TT. Giác Minh trải qua thời gian lâm trọng bệnh; trước khi viên tịch, ngài đã lập di thư cung thỉnh Tỳ kheo Thích Quảng Xả về đảm nhiệm trụ trì chùa Trung Khánh.
Bấy giờ, chùa Trung Khánh đã bị chiến tranh và thiên nhiên làm hư hại ít nhiều, mái ngói rêu phong, tường vách rỉ nát. HT.Thích Quảng Xả đã tiến hành tôn tạo sửa chữa nâng cấp từng hạng mục công trình, chỉnh trang nội, ngoại thất làm nơi tiếp Tăng độ chúng và Phật tử về tu học. Kế thừa sự nghiệp “Tổ ấn trùng quang”, suốt hơn 15 năm trụ trì chùa Trung Khánh, HT.Thích Quảng Xả đã không ngừng phát triển ngôi già lam ngày một khang trang. Tổ chức các khóa tu Bát quan trai cho Phật tử vào mùng 1 mỗi tháng với hơn 100 Phật tử tham dự.
Song song với các hoạt động Phật sự, ngài còn dành nhiều thời gian tham gia các hoạt động xã hội, giúp đỡ người nghèo và các trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, nhất là đồng bào dân tộc miền núi. Ngài là một trong những vị giáo phẩm mang tâm huyết đưa Phật giáo về với các buôn làng dân tộc.
Vừa qua, HT.Thích Quảng Xả đã tổ chức lễ thọ giới quy y Tam bảo cho gần 1.000 đồng bào dân tộc thuộc xã Ya Chim, tỉnh Kon Tum. Trên cương vị Bổn sư truyền giới, Hòa thượng đã hướng dẫn đồng bào Phật tử dân tộc quay về với Phật pháp với tất cả lòng kính ngưỡng.
Với công đức và hạnh nguyện phụng sự Đạo pháp và Dân tộc trên tinh thần tùy duyên hóa độ, lợi lạc quần sanh, trong nhiều năm liền HT.Thích Quảng Xả đã được ứng cử vào HĐND tỉnh Kon Tum. Và, năm 2007 tại Đại hội đại biểu Phật giáo tỉnh Kon Tum nhiệm kỳ III (2007-2012), HT.Thích Quảng Xả đã được suy cử làm Trưởng BTS kiêm Trưởng ban Tăng sự THPG tỉnh Kon Tum. Tại Đại hội PG toàn quốc lần thứ VI (nhiệm kỳ 2007-2012) tổ chức tại Hà Nội, HT.Thích Quảng Xả đã được suy cử vào HĐTS GHPGVN.
