Chùa Đồng nằm ở đỉnh cao nhất của dãy núi Yên Tử, cao 1068m so với mặt nước biển. Theo sử sách ghi lại Chùa Đồng được xây dựng vào thời Lê – Trịnh do một bà phi của chúa Trịnh công đức. Chùa có tên Thiên trúc tự, toàn bộ chùa được đúc bằng Đồng nhưng chỉ ở dạng một khám nhỏ, một người chui không lọt.
Đến năm Canh thân đời vua Lê Cảnh Hưng, do bão làm bạt mái chùa, kẻ gian đã tháo dỡ phần còn lại của chùa và mang đi, chỉ để lại bốn hố cột chôn trên các mỏm đá. Đến năm 1930, Thủ tự chùa Long Hoa đã tái tạo lại chùa Đồng bằng bê tông bọc đồng trên một mỏm đá vuông. Năm 1993, ông Nguyễn Sơn Nam, một Việt kiều Mĩ cùng phật tử hải ngoại đã công đức tái thiết một ngôi chùa đồng và dựng bên cạnh ngôi chùa cũ.
Ngôi chùa Đồng mới lần này được đúc hoàn toàn bằng đồng nguyên chất nhập từ Đức về. Theo giải thích của sư bác Khai Bi, người giúp việc cho đại đức Thích Thanh Quyết, thì: Đúc bằng đồng nguyên chất để thể hiện tính vĩnh cửu về công trình văn hoá có một không hai này.
Chùa Đồng mới sẽ cao trên 3m và rộng khoảng 12m2, dự tính sau khi đúc xong thì tổng trọng lượng chùa Đồng sẽ lên tới 60 tấn. Chùa Đồng mới được thiết kế trên mô hình của chùa Dâu và được đúc rời tất cả các chi tiết như một ngôi chùa bình thường, sau đó sẽ vận chuyển lên đỉnh Yên Tử bằng sức người rồi mới lắp ráp hoàn chỉnh. Tổng chi phí lên tới 13 tỷ đồng. Xưởng đúc được đặt tại ngay chân núi Yên Tử, BTC đã lấy một phần đất của bến xe Giải Oan, để đặt xưởng đúc. Được biết xưởng đúc này sẽ tồn tại lâu dài bởi lẽ sau khi đúc hoàn thành xong chùa đồng, xưởng đúc sẽ có trách nhiệm đúc tiếp tượng vua Trần Nhân Tông, tượng Quan Âm và nhiều đồ thờ tự khác.
Bản thiết kế chùa Đồng mới do Viện bảo tồn di tích thuộc Bộ văn hoá thông tin đứng ra chịu trách nhiệm. Phần đúc giao cho Công ty trách nhiệm hữu hạn xây dựng Mỹ thuật Hà Nội, với sự tham gia của tốp thợ đúc đến từ Ý Yên – Nam Hà và sự tư vấn của nhiều nghệ nhân đúc đồng kỳ cựu ở Việt Nam. Đội đúc Ý Yên đã từng đúc rất nhiều pho tượng lớn như pho tượng Phật 30 tấn ở chùa Non nước.
Đến thời điểm này, ngoài phần khung mái và bệ chùa chưa đúc xong, còn lại tất cả các chi tiết khác đã hoàn chỉnh chờ ngày ghép mối. Phần khó nhất là đúc bốn cây cột trụ, mỗi cây cột nặng hơn một tấn đã hoàn thành xong, tạo trụ vững chắc cho chùa Đồng đứng vững được trước sự khắc nghiệt của thời tiết trên đỉnh núi Yên Tử.
