Phong tục

Ở Hà Nội và một số nơi ngoài Bắc cứ sau giao thừa là nhộn nhịp rủ nhau đi lễ và xin lộc xuân.

Chẳng biết từ bao giờ, chuyện thắp hương trên bàn thờ tổ tiên là một nét đẹp văn hóa truyền thống không thể thiếu trong đời sống tâm linh người Việt. Nén hương như một chiếc cầu nối thiêng liêng giữa cuộc sống hiện hữu của con người với cõi tâm linh của trời đất.

Nói đến ngày tết âm lịch, còn được gọi là Tết Nguyên Đán hay Tết Cổ Truyền của dân tộc, từ lâu đã có một vài ý kiến trong việc so sánh tương quan lợi - hại và được - mất giữa âm và dương lịch (bài viết này xin được dùng từ Tết Tây và Tết Ta).

Làm câu đối, thách họa đối, chơi câu đối... vốn là hình thức sinh hoạt độc đáo và tao nhã của người Việt Nam. Nó thể hiện trí thông minh sắc sảo, cách xử sự linh động và cao thượng, thế giới quan lành mạnh cũng như những mong ước tốt đẹp về cuộc sống thường ngày.

Đối với dân tộc ta, chữ hiếu được xem là một trong những thước đo phẩm chất con người. Bởi vì có hiếu với cha mẹ, tổ tiên, ông bà thì mới cư xử tốt với đời. Và một trong những cách thể hiện cho trọn chữ hiếu đó là việc thờ cúng ông bà, tổ tiên.

Mỗi năm xuân về, Tết đến, nhiều địa phương vẫn còn giữ nếp xưa. Nhiều làng, thôn, sóc, bản vẫn rộn ràng tổ chức những ngày hội xuân…Trong những ngày hội xuân, mọi người thường nhắc nhở nhau Hội Đền Hùng, tưởng niệm vua Tổ: “Dù ai đi gần về xa – Nhớ ngày giỗ Tổ tháng Ba mồng mười”.

Những ngày cuối năm trong cái không khí se se lạnh của trời đất chuyển mùa, khi từng làn gió xuân trở lại vuốt nhẹ qua môi, qua má, mấy câu thơ của nhà thi hào xưa bỗng chợt hiện về. Mới nhớ làm sao những ngày Tết quê nhà, nhớ làm sao không khí sum vầy vào ngày đầu xuân, mấy anh chị em trong gia đình cùng đi tảo mộ ở mảnh vườn nhỏ sau nhà.

Các cụ đã dặn: Có thờ có thiêng, có kiêng có lành. Cháu cứ thế mà làm theo chứ đừng có coi thường, về nhà chồng ở quê có nhiều phong tục càng phải chú ý đấy.

Nhớ khi xưa mới chừng mười tuổi, cái tuổi vô lo vô nghĩ. Vào chiều ba mươi tết tôi đang nhảy dây ở dưới bụi chuối thì thấy bà ngoại đi chợ mua hương hoa về mới tới cổng nhà đã nghe thấy tiếng nói vọng vào: “Giời ơi. Ba mươi tết rồi mà còn nhẩy dây nữa hả ? Chạy lên gác mang mấy lọ hoa trên ban xuống rửa ngay đi”.

Ngày Tết được thưởng thức những món chay ngon đối với những người quen khẩu vị “mặn” là cả một thay đổi đầy thú vị. Bởi lẽ, những món ăn ngày Tết quá nhiều chất béo gây ngán và biếng ăn. Cho nên, thực đơn chay ngày Tết thường là những món ăn rất bình thường được chế biến từ rau củ thiên nhiên trở nên cần thiết. Có lẽ không gì thú vị bằng tự mình vào bếp chế biến những món chay đậm đà hương vị thiên nhiên và thưởng thức nó cùng với gia đình.