Xã hội

Ngay trong thời hiện đại, ai lại không muốn sống lương thiện, yên ổn, nhưng khổ thay, cái tâm khó bảo của chúng ta, không cho phép chúng ta sống được như vậy. Nói một cách khác, tuy chúng ta đinh ninh là cái tâm đó là chúng ta, của chúng ta, nhưng chúng ta đâu có làm chủ được nó. Bộ não biết suy nghĩ phải trái không làm chủ được nó, chỉ huy được nó. Bản thân trái tim có những đạo lý mà lý trí của bộ não không biết được, không hiểu được.

Như mọi người đều biết, mỗi đất nước, dân tộc đều có một nền văn hoá riêng. Nó là sự kết tinh những giá trị đạo đức, trí tuệ, những phẩm chất tâm hồn, những thành quả làm nên cái thần trí, hồn tính của dân tộc mà ở đó bản sắc của nó lúc nào cũng là một bảo vật vô giá, thiêng liêng không thể thay thế được.

Qua các phương tiện truyền thông, chúng ta thấy vấn đề đạo đức của xã hội đang xuống cấp đến mức báo động, nhất là cuộc sống trụy lạc của thanh thiếu niên đã trở thành một trong những vấn nạn của xã hội.

Một trong những phương cách tốt nhất cho việc góp phần vào sự an toàn giao thông hiện nay cũng chính là thực hiện các giáo pháp mà Đức Phật đã đề ra, theo đó giúp cho tâm con người được điềm tĩnh, sáng suốt để chỉ đạo cho mọi hành động và việc làm của họ đúng đắn, mang lại lợi ích cho cá nhân và cho cả cộng đồng xã hội.

Đời sống được tận hưởng thú vị và được tận dụng tốt nhất chỉ khi người ta sở hữu tâm hồn lành mạnh và một tấm thân khỏe mạnh. Rượu hay chất say, dù được thưởng thức dưới dạng gì, là tác nhân làm suy nhược tinh thần lẫn thể chất, làm bại hoại thanh danh.

Đức Phật có đề cập gì đến sinh hoạt kinh tế hay không. Khi theo dõi những hậu quả của kinh tế thị trường, tôi còn phải đi tìm hiểu lập trường của Phật giáo về các vấn đề môi sinh, nhất là đối với việc khai thác tài nguyên không tái tạo, thái độ đối với sự nghèo khổ (và những chế độ chính trị đưa đến nghèo khổ), đối với chủ trương tiêu thụ hàng hóa thả cửa, đối với công ăn việc làm, vai trò của từ bi trong các hoạt động thương mãi và cuối cùng đến một câu hỏi tối hậu mà mọi tôn giáo đều muốn có câu trả lời: ý nghĩa của đời sống là gì?

Nếu thầy cô thật sự răn dạy các em xuất phát từ lòng yêu thương và trách nhiệm, ngọn roi kia nào có nghĩa gì? Một thiền sư khi cần cảnh giới các thiền sinh vẫn dùng hèo nhắc nhở nhưng có ai sinh lòng oán hận đâu?

Chuyện một cô bé làm thuê trong một quán phở bị hành hạ bằng nhục hình suốt 14 năm trời giữa lòng Hà Nội còn xôn xao dư luận thì lại xảy ra chuyện một cậu bé lớp 6 vì bị tra hỏi chuyện trộm tiền đã uống thuốc rầy tự tử ở Ban Mê Thuột, rồi tiếp đến ngay chuyện gia đình bảo mẫu hành hạ các em nhỏ chỉ vài tuổi đầu.

Đức Phật đã nói, “Trong chính thân thể cao hơn thước rưỡi này, cùng với tri giác và tư tưởng. Như Lai tuyên bố đây là thế gian (hữu hạn và khổ đau), nguồn gốc của thế gian (hữu hạn và khổ đau), sự chấm dứt thế gian (hữu hạn và khổ đau) và con đường dẫn đến sự chấm dứt thế gian (hữu hạn và khổ đau) ấy”.

Vì nhu cầu của cuộc đời mà có đạo Phật và vì vậy đạo Phật đến với con người cũng bằng tất cả con đường nào thích hợp nhất. Nói đúng hơn, nhập thế là đặc tính của đạo Phật và vì vậy nhập thế chẳng có gì mới mẻ đối với đạo Phật mà có chăng thì chỉ có sự thay đổi khi thời đại xã hội thay đổi.