Bà đồng nát và cuốn kinh nhà Phật

Phận mỏng

Đến  bây giờ  sau dăm bảy lần gặp, tôi vẫn chưa dám chắc chị Kiều Thị Tính có  hâm thật không, hay là thiên hạ chỉ thấy cái  gì không  mấy giống thứ thường nhật của mình thì gọi là hâm, là hấp, hấy và chập? Song, có một điều chắc chắn là nỗi khổ của chị thật chẳng giống một ai. 18 tuổi lấy chồng, phải anh chồng hay rượu chè, giai gái, trong khi bản thân chị lại chẳng lấy gì làm nhan sắc. Anh ta bỏ nhà đi  buôn ba ba, lươn, ếch tuyến  từ Hà Nội theo tàu Lạng Sơn sang Trung Quốc biền biệt; rồi  dan díu với một cô ở Hải Phòng, phải lòng một cô ở Hà Bắc. Sau chuyến đi hàng đầy lang chạ với người đàn  bà kia trở về, anh chồng lấy cớ chị Tính ngoại tình và cái thai trong bụng chửa chắc  là của anh rồi bất luận thanh minh, anh quày quả bỏ đi với hậm hực giả vờ. Anh đi mãi từ bấy. Riêng chị, 17 năm nay ở vậy nuôi  hai đứa con gái.

Chị Tính đã trải qua đủ thứ nghề vất vả và lương thiện mà người ta  hình  dung ra được: Gánh gạch thuê; đan lưới, vợt, chũm cho thợ đánh cá sông mương; nhặt chai lọ cũng về cọ sạch bán cho người đóng chai măng, ớt, giấm, tương, mắm tôm… vay tiền mua bánh trái, hoa quả đi đổ lẻ cho các quán dọc tuyến đường QL 32…

Một lần, chị đạp  xe  đi rải hàng bánh kẹo dọc đường từ  Sơn Tây đi Trung Hà, đến phố Mía thì có mấy thằng ở trần say rượu xông ra xin  bà chị mấy chục. Vẫn người đàn bà ít nhan sắc ấy rút cây gậy phòng thân trong sống lưng ra, bảo: “Các  chú đánh chết được chị thì hãy đánh. Thịt người tanh lắm, không ăn được, không bán được. Mà các chú có là thuồng luồng  nuốt chị đi nữa thì thể nào cũng còn mắc cái bả vai…”. Cuộc ẩu đả kết thúc, chị bị một thằng  vác  hòn gạch chỉ ném thẳng vào… mồm. Sáu cái răng  bị gẫy cả. Chị nằm viện, cóp tiền trồng hàm răng giả, cả chục năm qua.

Cũng không thể không nhìn nhận rằng, lối  ứng xử bằng cách  rút dao, phang gậy  như chị Tính là  có phần  tiêu cực. Song  chị chưa bao  giờ làm hại ai, và hiện nay, bất kỳ ai cần một  cuốn  sách thuốc  y học cổ  truyền của  Việt Nam, hoặc một  cuốn kinh Phật, chị Tính sẵn sàng cóp tiền phô-tô-cop-py gửi tặng. Đó là  hai thức bảo bối gối đầu  giường giúp chị vượt  qua khốn khó, qua sự lầm bụi của một cuộc sống trên đống sắt phế liệu, ở cửa nghĩa trang, cạnh bến xe Sơn Tây với rất nhiều con nghiện…

Những đứa con nuôi và cuốn kinh nhà Phật

Cứu một kẻ lao đầu vào ôtô, nhặt mấy đứa trẻ bị lạc đường đứng khóc ở bến xe về cho ăn uống rồi vay tiền đi tìm đón bố mẹ nó đến nhận…; chị Tính làm những việc đó chỉ đơn giản bởi chị không thể làm khác được. Xóm mạc gán cho bà đồng nát Tính chữ “dang tay độ thế” với không ít sự mỉa mai; trong khi chị suy nghĩ về câu kinh nhà Phật lại rất thành tâm. Đêm nào chị cũng đọc kinh nhà Phật.

Chị kể: “… Hôm ấy, mẹ con chị đang đạp xe từ nhà lên thị xã thì thấy loáng một cái một bóng người lao thẳng ra giữa đường, chị buông xe lao vào vật người đàn bà ấy lôi ra vệ đường. Chị thấy cánh tay mình bỏng rát, chắc vì nó mài xuống đường nhựa trong lúc lăn lộn. Thằng phụ xe vái chị như tế sao. Chị đưa con Lan Anh về nhà. Nó về, cứ khóc tức tưởi. Sống ở nhà chị hàng chục ngày, nó mới khai: Tên thật là Võ Thị L, còn tên nữa của nó là Lan Anh. Sau này, bố nó (ông Võ Văn Th ở xóm 8, xã Nghĩa Đồng, huyện Tân Kỳ, Nghệ An) viết thư cảm ơn chị, chị mới vỡ lẽ ra nỗi khổ rất đàn bà của nó. (Thư đề ngày 12.5… Chị Tính ơi, tôi là bố nó, dù sao cũng là dòng máu cha mẹ sinh ra, vợ chồng tôi đã ấp yêu dưỡng dục để biết nghĩa lý lễ phép ở đời. Thế mà… Tôi biết làm sao bây giờ, nó cứ khư khư bướng bỉnh, đã bị người ta lừa rồi sa ngã…). Nó kể, phải lòng  một ông có vợ con đàng hoàng, bị đánh ghen, nó chán đời bỏ đi, đến bến xe này, chán quá thể, nó tính lao đầu vào ôtô tự tử.

“… Chị cho chú cái ảnh này của nó, khổ, nói thật với chú, chị lấy trộm của nó để làm kỷ niệm đấy. Hôm ấy, nó bán quán ngoài kia, chị mới lục cái túi của nó để xem nó con cái nhà ai trong Nghệ An, tình cờ vớ được cái đơn xin việc. Có địa chỉ rồi, chị đi vay được 150 nghìn, bắt ôtô, giả vờ đi lấy hàng, tếch thẳng vào Nghệ An. Cứ dò theo địa chỉ, trời mưa tầm tã, chị vào đến Yên Lý, ngược Tân Kỳ, rồi bắt xe ôm đi ngót 40 cây số đường toàn đá hộc mới tìm được nhà nó. Tay xe lai cứ trân trối đòi… quay lại, kẻo đường thì tối, nhà thì xa, biết là tìm có thấy được không? Cuối cùng thì cũng tới, nhà nó nghèo vô cùng. Anh trai Lan Anh tên là Huấn theo chị ra Sơn Tây đón em. Anh này có vợ con rồi, nhưng nghèo lắm, ra đến Sơn Tây, ăn ở nhà chị, mà vẫn không đủ tiền đi xe khách vào Nghệ, chị lại cho tiền…”.

Chị Tính lật khật những chiếc răng giả vêu vao thở dài: “Cũng khổ, về quê, vài hôm, nó lại ra nhà chị ở. Nó bảo nó thích ở với chị, khổ cũng được. Chị bảo tuỳ,  nhưng rồi được một thời gian nó bỏ đi không tài nào ngăn được, chả biết bây giờ bể đời này nó luân lạc chỗ nào. Bỗng thấy mình công cốc.

Và, còn nhiều mảnh đời lạc vào căn nhà tin hin của ba người phụ nữ ấy nữa. Bé Hương người ở Huế, theo một người bạn kết nghĩa của bố mình ngoài Hà Nội, bị lạc đường, nó bắt xe tìm nhà, ai dè lơ ngơ thế nào họ lại đưa tuột lên Sơn Tây. Tài xế xua xuống, bé đành ngồi dựa gốc cây khóc. Thế là hơn 1 năm trời nó sống ở nhà chị. Đường về quê với nó mù mịt coi như chả biết đâu mà lần. Cho đến một ngày, có ông ghé vào quán bãi tha ma dọc QL 32 ấy uống nước, ông thấy con bé phụ việc bán quán quen quen. Hỏi ra, ông là bạn kết nghĩa với bố cháu bé. Một thời gian sau, thấy bố cháu từ Huế bay ra nhận con. Nhà người ta giàu có, bày vẽ đùi lợn, xôi, gà linh đình lắm để tạ ơn. Chị Tính thật sự có tình cảm với bé Hương, sống với nhau hơn 1 năm trời, chị cũng coi bé như con, chỉ buồn rằng hình như chị nghèo rách quá, gia đình bé chả muốn lôi thôi!

Chị hài lòng nhất về đứa con nuôi tên là Hiền, sinh năm 1985, cũng bị lạc ở bến xe Sơn Tây. Bé Hiền nhà ở xã Tây Hiếu, huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An. Bé ở nhà chị khá lâu. Chị lại vẫn phải rúc vào đống vỏ chai lọ cũ chỏng chơ khắp nhà ấy để tìm thư của bé Hiền. Lá thư đã nhàu nát, nếp gấp vẫn cầu kỳ như hình một con thuyền lướt sóng, cô bé lớp 7 ấy mơ mộng lạ. Hiền gọi chị Tính bằng mẹ, mẹ nuôi, hai gia đình làm lễ nhận con hẳn hoi. Phần tái bút, Hiền viết: “Mẹ viết thư cho con mẹ nhớ phải ghi địa chỉ rõ, kẻo thư trước suýt thì không đến nơi đấy. Con, Nguyễn Thị Hiền A (vì lớp con có 2 Hiền cùng tên cùng họ, đặt là Hiền A và Hiền B), Trường cấp 2, 3 Tây Hiếu 1, huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An”.

… Căn nhà sáng hơn với những bó hoa sinh nhật của hai người thiếu nữ 17 và 20 tuổi. Bé Hương năm ngoái thi Đại học Ngoại ngữ thiếu mất nửa điểm, vừa rồi lại thi tiếp. Góc nhà là bức tranh Công chúa Hoàn Châu Triệu Vi do chính tay Hương vẽ. Chính trong quá trình mày mò đến bong tơi cả da tay ra để kiếm cơm, chị Tính đã vô tình phát hiện ra một bí quyết cọ chai lọ, rất sạch mà rất vệ sinh, mẹ con chị cứ là độc quyền. Tuy nhiên, tôi lén ghi được một đoạn trong sổ xuất hàng của chị: “Bán: 400 vỏ chai nước mắm; 150 chai La Vie nhỏ; 100 chai La Vie to; 130 chai dầu ăn… Tổng cộng 800 cái chai các loại. Thu được: 200.000 đồng”! Thôi thì, lấy công làm lãi.

Bây giờ, ngày nào chị cũng nón mê, cúi mặt đạp xe đi thu mua vỏ chai, phế liệu. Trong nhà lúc nào cũng sẵn con dao, chị sống chấp chới giữa một đống phế liệu và một quyển kinh nhà Phật. Chị chỉ mong cho hai đứa thi đỗ, học xong được đại học, thế là cái phúc lớn nhất. Vừa rồi cái Hương thi, sang năm đến lượt con bé Trâm…